Psychotherapie en psychopathogenese Flashcards
Effect psychotherapie + belangrijke concepten?
- Patient empowerment
- Samenwerken met de pt
- Gedrag en karakter zorgverlener is essentieel
=> Het zorgt voor toegenomen BDNF = neurotrofe factor + voor synaptische plasticitiet
=> 70% placebo = dit is de houding van de arts. Bepaald een zeer groot deel van de werking
Verschillende types en frequenties en indicaties
CGT = 1 x / 2 weken = Werk met denkpatronen die de pt moet leren toepassen in het leven
Psychoanalyse = 2-3 x / week = intense band met pt opbouwen
Familietherpaie = 1 x / 3-4 weken = Kijk naar de relaties van de pt
OCD = CGT
Depressie = CGT is gelijkwaardig aan andere opties
Angst stoornis = CGT
4 grote strekkingen binnen de psychotherapie
PERSOONS gerichte therapie
- Psychoanalytische psychotherapie (zeer intense therapie, kortdurend)
- Client-centered psychotherapy (aangepast aan specfieke pt - mens centraal)
KLACHT gerichte therapie
- Cognitieve gedragstherapie (exposure -> respons – Wat denk je bij exposure? Challenge angst gedachten…)
- Aandachtsgerichte cognitieve therapie (mindfulness, zwart-wit denken tegen gaan)
RELATIE gerichte therapie
- Relatie en gezinstherapie (Aandacht rond volledig leven, gezin, etc)
- Systeemtherapie (Nog breder dan gezin en relaties)
Andere opties
- Lichaams georienteerde therapie (Yoga)
- Interpersonelijke therapie
Licht toe: Persoonsgerichte psychotherapie
1) Client centered psychotherapie
VISIE: Ruimte creëren om gevoelens te exploreren, want het probleem ligt bij geblokkeerde gevoelens
DOEL: Focus op de bewuste belevingen, en aandacht selectief op gevoelens richten om die te exploreren. Empathie en positieve benadering is essentieel. Door gevoelens te exploreren krijgt de pt zelf meer inzicht.
2) Psychoanalytische therapie
VISIE: Ervaringen hebben je gemaakt tot wie je bent
DOEL: Zoek de wortels [trauma’s] van het probleem terug in de kindertijd [via dromen, fantasieën, onderbewustzijn] – Je laat de pt vertellen en zelf verbanden leggen
+
Aandacht voor overdracht = Welk gedrag projecteren ze op de therapeut. Dit geeft ook veel informatie over wat de persoon meegemaakt heeft en waarom ze bepaald gedrag stellen.
2 SUBTYPES:
- Klassieke = op de zetel liggen, lange sessies
- Nieuwe = korte frequente interventies, minder lange duur behandeling
HECHTINGSSTIJLEN als basis van de psychoanalyse
Hechtingsstijlen en hechtinstheorie
THEORIE:
- Binding aan ouders, broers, zussen etc = afhankelijk van hoe veilig je je voelt bij hen
- Afhankelijk van hoe mensen vroeger op jouw noden gereageerd hebben.
=> Die vorm van hechting op kinderlijke leeftijd bepaald als je je later aan iemand kan hechten + op welke manier
STIJLEN:
VEILIG = Pos. zelfbeeld + vertrouwen in anderen = ik kan vertrouwen op de ander als ik die nodig heb. Hierdoor is kwetsbaar op stellen mogelijk en reflectie over eigen gevoelens ook.
ONVEILIG
ONVEILIG AMBIVALENT = Neg. zelfbeeld, continue onzekerheid = constant nood aan bevestiging van de andere en constant willen voldoen aan de verwachting van de andere => ANGSTIGE HECHTING => KLAMPT ZICH VAST AAN DE ANDERE
[OBSESSIEF - ANGSTIG - VERLATINGSANGST]
[AMBIVALENT GEHECHT]
ONVEILIG VERMIJDEND = Geen vertrouwen in de andere, durven zich niet te binden aan anderen want vertrouwen de andere niet. De andere is gevaarlijk en intresseert mij niet of is gevaarlijk.
[BINDINGSANGST - AFWIJZELND - VERMIJDEND]
[ONTHECHT]
COMBINATIE = neg zelfbeeld + geen vertrouwen in de andere. ANGSTIG EN VERMIJDENDE hechting
Link tussen hechtingsstijlen en personelijkheids stoornissen
OPDELING ZELF GEMAAKT
CLUSTER A
- Schizoïd = Onveilig vermijdend
- Schizotypisch = Onveilig vermijdend (deels ambivalent)
- Paranoïd = Onveilig vermijdend
CLUSTER B
- Hystrionisch = Onveilig Ambivalent
- Anti sociaal = Onveilig Vermijdend
- Narcistisch = Onveilig Ambivalent
- Borderline = Onveilig Ambivalent
CLUSTER C:
- Vermijdend = Onveilig ambivalent (deels vermijdend)
- Afhankelijk = Onveilig ambivalent
- OCD = Onveilig Ambivalent
Probleem gerichte therapie
Focus op het probleem ipv de VG en achtergrond van de pt. => Breng de klacht in kaart (WAT - WANNEER - TRIGGERS - OORZAKEN ….)
Stimuleer de pt om na te denken over het probleem en mogelijke aanpak.
Oefenen om die mogelijke aanpak toe te passen in het dagelijkse leven
VISIE = Alles is aangeleerd gedrag, dit kunnen we terug afleren en vervangen door iets anders. Hiervoor is een complete functie analyse nodig van het probleem.
COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE:
DEEL 1: (COGNITIE)
- Zoek naar foute denkpatronen die aan de basis liggen van een probleem zoals een angst.
- Door correctie van de denkpatronen is deel van de therapie. Dit doe je door uitzonderingen te zoeken voor die denk patronen. (bvb Niet alle mannen zijn verkrachters) => Corrigeer de overgeneralisaties
- Ontstaan denkfouten?
[Ervaringen - Hoe worden die ervaringen ervaren (welke info wordt waargenomen, welke betekenis krijgt die, hoe wordt die betekenis toegepast op gelijkaardige situaties, herinnering van die ervaring)]
FOUT = Heel rigide basis assumpties kunnen ontstaan. Hierdoor ontstaan automatische gedachten = cognitieve distorsies. [vb. iedereen moet mij graag zien - Zwart wit denken waar je ofwel perfect ofwel volledig gefaald bent]
DEEL 2: (GEDRAG)
- Exploreer het volledige probleem en probeer oplossingen te zoeken om het gedrag te veranderen.
AANDACHTS gerichte therapie = mindfulness
Relatiegerichte therapie
Relaties en connecties spelen een belangrijke rol in het ontstaan maar ook het verloop van psychische aandoeningen.
vb. kijk naar verbondenheid in het gezin, machtsverhoudingen etc
+ kijk naar de fase van het gezin (kinderloos, uitbreiding, stabilisatie, uitvlieg, empty nest, weduwe)
Relatie / gezin = nauwe verwanten
Systeem = heel breed de omgeving in kaart brengen
Yoga
Lichaamsgerichte therapie = double distraction.
FOCUS op moeilijke bewegingen en ademhaling om zo het hoofd leeg te maken
Interpersonelijke therapie
Een intern probleem ligt aan de basis. (rouw, rol verwarring, isolatie….)
Zoek naar coping mechanismen om hier mee om te gaan. => Verminder de stressor die het intern probleem veroorzaakt
Werkt goed voor depressie en bipolaire stoornissen
