probleem 6: Thomas Kuhn Flashcards
thomas Kuhn
In de jaren 50 begon Kuhn aan zijn historische studie van de wetenschap. Destijds was dit nog een jonge academische discipline. In die tijd werd men steeds bewuster van het feit dat wetenschappelijke verandering niet altijd zo voor de hand liggend was als de standaard, traditionele kijk beweerde. Kuhn was de eerste auteur die een alternatieve theorie bedacht. -> Volgens Kuhn is de ontwikkeling van wetenschap niet uniform, maar heeft het normale en revolutionaire fases.
kritiek op kuhn
- Er zaten dubbelzinnigheden en inconsistenties in zijn opvattingen.
- Hij gebruikte de psychologie informeel en onsystematisch.
- Hij maakte vele minachtende opmerkingen over de psychologie
-> Er werd kritisch naar zijn werk gekeken.
Wat waren Kuhn’s methodes?
Kuhn was in eerste instantie geïnteresseerd in de verschillen tussen sociale wetenschappen en de biologische/natuurwetenschappen. Hij onderzocht echter enkel dat laatste. Hier werd veel kritiek op geleverd, omdat het beter zou zijn als hij beide soorten wetenschap in beschouwen had genomen om de onderliggende verschillen te onderzoeken. Gezien de sociale wetenschappen minder succesvol waren, verwaarloosde hij deze in zijn onderzoek.
Door Kuhn’s onderzoeksmethode kwamen er vele belangrijke vragen naar boven die betrekking hebben op de relevantie van Kuhns conclusies:
* Kan een studie van historische feiten worden gebruikt om normatieve conclusies te trekken? Is dit niet een poging om ‘zou moeten’ (normatief) af te leiden van ‘was’ (historisch)?
* Zelfs als we aannemen dat de geschiedenis ons normatieve info kan verschaffen, blijft de vraag in hoeverre lessen uit de geschiedenis van de natuurwetenschappen toepasbaar zijn op de hedendaagse psychologie.
Wat waren Kuhns kijkpunten op wetenschap?
Er zijn ten minste drie problemen in het beantwoorden van deze bovenstaande vraag:
1. Kuhn werd bekritiseerd voor een gebrek aan helderheid in uitdrukkingen van zijn visies.
2. Kuhns visies zijn enigszins veranderd sinds zijn eerste editie van de Structure of Scientific Revolutions (SSR)
3. De reikwijdte van zijn visie is onduidelijk
-> het is onduidelijk of zijn opvattingen enkel gelden voor de natuurwetenschappen, of voor de biologische en natuurwetenschappen, of voor de bio wetenschappen, natuur en sociale wetenschappen.
onderscheid 2 soorten wetenschap
- Normale wetenschap: vergeleek hij met het oplossen van een puzzel; met iedere nieuwe bevinding wordt meer data verzameld en wordt het als het ware een puzzelstukje op de juiste plaats gelegd in de hoop om een volledig beeld te krijgen.
- Revolutionaire wetenschap: loopt men op een zeker punt vast; een bepaald fenomeen kan bijvoorbeeld niet verklaard worden aan de hand van de huidige theorie. Hierdoor is een nieuw perspectief nodig om hier antwoord op te kunnen geven.
Het demarcatieprobleem
Kuhn’s demarcatie criteria was in tegenstelling tot Popper niet falsificatie, maar de capaciteit om puzzels op te kunnen lossen; de essentie van normale wetenschap. Hier was Popper het niet mee eens, omdat volgens hem astronomie en astrologie dan beiden zouden worden beschouwd als echte wetenschappen. Bovendien werd het wetenschappelijke of non-wetenschappelijke karakter van een theorie nu onafhankelijk van de feiten bepaalt. Merton loste het demarcatieprobleem op door 4 normen van wetenschap te benoemen -> CUDOS.
De bovenstaande aanpakken op het demarcatieprobleem zijn mono-kritisch, met uitzondering van Mertons’s vier wetenschappelijke normen. Verscheidene wetenschappers hebben ook aanpakken onderzocht die gebruik maken van niet één criterium, maar een lijst aan criteria.
Fase 1 van wetenschap volgens Thomas Kuhn
Pre-paradigma of onvolwassen periode van wetenschap
-> Gedurende deze periode is er niet één algehele geaccepteerde kijk over een bepaald fenomeen. In plaats daarvan zijn er verschillende perspectieven met ieder hun eigen verklaring. Er vindt geen voortgang plaats in het ‘oplossen van de puzzel’, omdat wetenschappers het als het ware nog niet eens kunnen worden over welk stukje waar moet.
Kuhn sprak later uit dat de pre-paradigma misschien niet de juiste term is, omdat er vaak wel van begin af aan een paradigma of set van paradigma’s is in een werkveld. De wetenschap wordt echter pas volwassen wanneer een speciaal soort paradigma wordt gevormd; eentje die het oplossen van de puzzel ondersteund.
Fase 2 van wetenschap volgens Thomas Kuhn
Paradigmatisch of normale wetenschap
-> Normale of paradigmatische wetenschap ontstaan wanneer er overeenstemming is wat betreft de beste methode of aanpak voor een probleemoplossing. Gedurende deze periode wordt het aantal verschillende perspectieven meestal teruggebracht tot één enkele theorie. Het meest essentiële aspect van normale wetenschap is het cumulatief oplossen van een puzzel; elk onderzoek draagt bij aan het verzamelen van kennis. Deze verzameling wordt een paradigma genoemd.
Normale wetenschap heeft dogmatische houding waarin er meestal één heersende theorie is. Tijdens perioden van normale wetenschap zoeken wetenschappers geen nieuwe feiten of theorieën. Andere paradigma’s worden om deze reden meestal niet geaccepteerd.
Fase 3 van wetenschap volgens Thomas Kuhn
Revolutionaire of uitzonderlijke wetenschap
-> Anomalieën: wanneer een individu tegen problemen aanloopt tijdens het oplossen van de puzzel. Dit wordt binnen de normale wetenschap toegeschreven aan de ‘puzzel vaardigheden’ van de individu in plaats van de puzzel zelf. Binnen de revolutionaire wetenschap resulteren dit soort problemen daarentegen in een crisis, er is iets mis met de puzzel.
Wanneer men een nieuw paradigma vormt (en daarmee de oude vervangt), noemt Kuhn dit een ‘gestalt switch’, omdat het nieuwe paradigma de perceptie of insteek op het probleem compleet verandert. Dit zorgt ervoor dat men oude dingen op compleet nieuwe manieren kan bekijken (bijvoorbeeld dat de aarde om de zon draait, i.p.v. de zon om de aarde).
Dit proces van normale wetenschap en revolutie herhaalt zich, maar in een enigszins progressieve manier in die zin dat dit ontwikkelingsproces een proces is ‘waarvan de opeenvolgende stadia worden gekenmerkt door een steeds gedetailleerder en verfijnder begrip van natuur’.
