Plato en Aristoteles

Question 1

Hoe ziet de maatschappij eruit ten tijde van Plato en Aristoteles?

Answer 1

Maatschappij grondig verschillend van de onze:
• klassenstructuur
• landbouw dominant
• geld marginaal

Question 2

Wie is Plato?

Answer 2

Leerling van Socrates, die zelf geen geschriften heeft nagelaten en leermeester van Aristoteles

Socratische dialogen = schreef 36 dialogen met
Socrates in de hoofdrol

Question 3

Wat is “Republiek” (Politeia)?

Answer 3

1ste Belangrijkste dialoog

Beschrijving van de ideale, rechtvaardige staat

Question 4

Wat is het idee van “Republiek”?

Answer 4

Staat moet streng en hiërarchische worden opgebouwd en heeft totalitaire trekjes

Question 5

Welke rollen bestaan er binnen de maatschappij van “Republiek”?

Answer 5

Heersers (filosofen/koningen)
Bewakers (soldaten)
Producenten
Handelaars

Question 6

Wat is de taak van de Heersers binnen de “Republiek”?

Answer 6

Vaardigen wetten uit en bepalen wat mag en niet

Question 7

Wat is de taak van de Bewakers binnen de “Republiek”?

Answer 7

Zien erop toe dat de wetten worden nageleefd

Question 8

Wat is de taak van de Producenten binnen de “Republiek”?

Answer 8

Voeren de overige taken uit

Question 9

Wat is de taak van de Handelaars binnen de “Republiek”?

Answer 9

Moeten handeldrijven, werken met geld

Question 10

Op welke basis dienen deze rollen ingedeeld te worden?

Answer 10

(1) Verscheidenheid van menselijke behoeften: nood aan veelheid van producten
(2) Ongelijkheid van de natuurlijke aanleg: iedereen heeft andere talenten en ieder van ons zal zich bezighouden met die taak waarvoor hij in de wieg wordt gelegd

Question 11

Hoe zou deze indeling er in de praktijk uitzien?

Answer 11

Op 30-jarige leeftijd testen of men geschikt is als heerser.

Ongezonde en domme mensen die minder waard zijn moeten handelaars worden

Question 12

Hoe wordt de arbeidsverdeling gedaan volgens Plato?

Answer 12

Obv ethische overwegingen, Plato gebruikt een kwalitatief argument en geen kwantitatief argument.

Question 13

Wat is het “Aristocratisch communisme”?

Answer 13

Een teveel aan rijkdom is een gevaar voor de rechtvaardige samenleving omdat het leidt tot luiheid en jaloezie.

De twee hoogste klassen mogen geen privébezit hebben, dit bezit betreft niet alleen voorwerpen maar ook vrouwen, kinderen en slaven.

Question 14

Wat is “Wetten” (Nomoi)?

Answer 14

Laatste en langste Socratische dialoog van Plato

Meer realistische visie op de samenleving, beschrijft niet langer de ideale staat maar een fictieve kolonie: ‘Magnesia’

Question 15

Wat zijn de kenmerken van ‘Magnesia’?

Answer 15

Staatsinterventie mag om prijzen en winsten te regelen

Interest is volledig verboden

Overaccumulatie voorkomen

Geld asl ruilmiddel, maar verder waardeloos teken

Privébezit bij hoogste klassen onder strenge voorwaarden

Beperking bevolking om armoede te vermijden

Question 16

Wie is Aristoteles?

Answer 16

Leerling van Plato en leermeester van Alexander de Grote

Grotere impact op de geschiedenis van het economisch denken dan Plato

Inductiever en empirischer te werk dan Plato

Meer aandacht dan Plato voor de studie van de natuur

Question 17

Wat is “Ethiek” (ETHICA NICOMACHECEA) van Aristoteles?

Answer 17

1ste Belangrijkste werk

Ethische beschouwingen, ook historische, culturele, psychologische, sociologische en economische aspecten

Question 18

Wat is ‘Oikonomia’?

Answer 18

Ondergeschikte kunst of kunde

Doel van de ‘oikonomia’= verwerven van rijkdom met het oog op:

Verzorgen van de huishouding

Verkrijgen van levensnoodzakelijkheden

Question 19

Wat is de visie van de Oikonomia op de mens?

Answer 19

Ethische visie op de mens:

Mensen streven ‘het goede’ na, welzijn (kwaliteit) in plaats van rijkdom (kwantiteit)

Question 20

Wat zegt de Oikonomia over rechtvaardigheid?

Answer 20

Rechtvaardigheid in de ruil: een ruil is rechtvaardig als hij volgens het principe van de evenredige tegenprestatie verloopt

Gelijkheid in de ruil: gelijkheid moet worden gezocht in de behoefte of vraag van heterogene goederen

Geld is maatstaf van behoeften die heterogene dingen gelijk maakt en de samenleving samenhoudt

Question 21

Wat is “Politiek” (Politica) van Aristoteles?

Answer 21

2de Belangrijke werk

Zoektocht naar ideale staatsinrichting

Question 22

Wat zijn de kenmerken van de “Oikonomia”?

Answer 22

Individueel belang ondergeschikt aan maatschappelijke belang

Privébezit wel toegelaten maar binnen zekere perken

Beloning naar verdienste toegelaten maar met mate

Question 23

Wat is het onderscheid tussen ‘Oikonomia’ en ‘Chrèmatistikè’?

Answer 23

3 activiteiten Oikonomia:
Het gebruik van persoonlijk bezit (slaven, vrouwen, kinderen)

Het gebruik van onpersoonlijk bezit (goederen)

Het verwerven van goederen nodig voor het levensonderhoud

1 activiteit Chrèmatistikè:

Bezitsverwervingskunst: zo snel mogelijk rijk worden

Question 24

Wat is de relatie tussen Oikonomia en Chrèmatistikè?

Answer 24

Oikonomia = slaat op het natuurlijke, normale gedrag, het omvat de activiteiten gericht op de goede gang van het huishouden, op de bevrediging van de individuele en familiale behoeften (gebruikswaarde)

chrèmatistikè = slaat op geldeconomie (ruilwaarde)

Question 25

Welke 2 aspecten bestaan er binnen de Chrematistikè?

Answer 25

Goede en natuurlijke chrèmatistikè:
deze is beperkt tot het nuttige en het noodzakelijke
= is onderdeel van oikonomia

Slechte en onnatuurlijke chrèmatistikè:
ongelimiteerde bezit verwerving of accumulatie van rijkdom
= geen onderdeel van oikonomia

Question 26

Wat is de invloed van Plato & Aristoteles op de Scholastieken?

Answer 26

Zowel Plato als Aristoteles hadden zich tegen het vragen van interesten uitgesproken

Question 27

Wat is de invloed van Plato & Aristoteles op Adam Smith?

Answer 27

The Theory of Moral Sentiments

Smith bouwt voort op ethische theorieën van Plato, Aristoteles en stoïcijnse filosofen

Question 28

Wanneer en door wie wordt Aristoteles weer herontdekt?

Answer 28

Herontdekking van het werk van Aristoteles onder invloed van Arabische geleerden zoals Averroes

Stimulus voor de filosofie en het economisch denken

Question 29

Wie vertaalt er de teksten van Aristoteles en wat werd er met die vertalingen gedaan?

Answer 29

Robert Grosseteste

Het beginpunt van verschillende tradities in het Scholastieke denken

• evenredigheid in de ruil