minbizia: geneak, faktore kantzerigeno

Question 1

zerikusia duten 4 gene

Answer 1

1. estimulatzaileak
2. protoonkogeneak
3. antionkogeneak
4. modulatzaileak

ziklo zelularreko gene zuzentzailetan geneak /telomerasarekin lotura

Question 2

g estimulatzaileak

Answer 2

zatiketatako proteinak kodetu
- erreplikazio enz/ tubulina sintesia

Question 3

protoonkogeneak

Answer 3

onkogeneak bihur daitezke
- zatiketa aktibatzen duten proteinen kodetzaile
- ADB: ziklina, ziklina menpeko kinasak
normalean zatitzean inaktibatu
ez bada inaktibatzen , zelula neoplasikoa

Question 4

antionkogeneak

Answer 4

zatiketa inhibitzen duten proteinak kodetu
- adb ziklina inaktibatzen dute
- adb p53 genea: apoptosia abiarazi = mutazioak eragozten = tumoreak ezabatzen dituzte

Question 5

g modulatzaileak

Answer 5

metastasia gelditzeko
zel. bere esparruan mantentzeko proteinak kodetu

Question 6

zer dira faktore kantzerigenoak

Answer 6

protoonko,antionko,modulatzaileetan mutazioak eragiten
minbizia sortu

Question 7

eragile mutageniko
faktore kantzerigeno

Answer 7

1. heredagarriak
2. infekzioak
3. erradiazioak
4. konposatu kimikoak
5. faktore immunologikoak

Question 8

fak heredagarriak

Answer 8

bular eta kolon adb
% 5-19 heredagarriak
zatiketa zel kontrolatzeko genea falta

Question 9

infekzioak

Answer 9

birus onkogenikoak : zelulen genoman infektatutako DNA txertatu, txertaketak gene sek aldatu ostalarian
ANIMALIETAN eragina duten birusak
- papiloma birusa: umetoki minbizia,, onkoproteina genea dauka p53 blokeatu
- B;C hepatitisa: gibeleko minb
- Kaposiren sarkomaren birusa : onkoprote, ziklina aktibatu

Question 10

erradiazioak

Answer 10

uv: timina dimero, dna erreplikazio okerra, melanoma
**X/gamma: **ioiek, leuzemia

Question 11

konposatu kimikoak

Answer 11

dnan aldaketa itzulezinak eragin
tabako,alkohol,kontserbanteak

Question 12

faktore immunologiko

Answer 12

sti inmunologikoa vs minbizia
- zelula gaiztoak detektatu eta suntsitu
- T linfozito , zelula tumoralak neutralizatu : antigenoa errekonozitu , erantzun immunologikoa
* immunoeskasia = minbizia erraz garatu

Question 13

MINBIZIEN PREBENTZIOA

Answer 13

medikuntzaren ahaleginik handiena prebentzio> tratamendua
lehen fasetan tratatzea hobe
ADB: 50+ , 2 urtetan behin
1. mamografiak
2. kolonoskopiak/gorotz analisia

Question 14

zer egiten du tratamenduak

Answer 14

minbizidun zelulak sunttsitu
- kimio
- erradioterapia