İMMÜNPATOLOJİ

Question 1

BAĞIŞIKLIK…

Answer 1

Doğal
İlk aşama
Non-spesifik
Hızlı yanıt
Hafıza yok
Mikroorganizmanın taşıdığı ortak yapıları tanır. 

Komponentler
Makrofajlar
Nötrofiller
NK hücreleri

Edinsel 
Spesifik
Yavaş yanıt
Hafıza var
Mikroorganizmanın ürettiği antijen denen reseptörleri tanır. 

Komponentler
Antikorlar 
B lenfositler
Sitotoksik T lenfositler
T helper lenfositler
Dendritik hücreler

Question 2

1- Doğal immünite ??

Answer 2

Daima bulunan, mikroplara karşı savunmaya yönelen hücreler ve proteinlerle sağlanır.
Enfeksiyonlara karşı ilk koruyucu engeldir.
Anatomik bariyerler
Humoral bariyerler
Hücresel bariyerler

Question 3

2-) Edinsel İmmünite

Answer 3

Pek çok patojen erken savunmanın üstesinden gelebilecek şekilde değişmiştir.
Daha spesifik ve kuvvetli mekanizmalar gerekir.

Milyonlarca antijeni veya bunların parçalarını ayırt edebilir.
Çok çeşitli antijenlere karşı reaksiyon gösterebilir.
İmmünolojik hafiza vardır ve tekrarlayan maruziyetlere daha hızlı ve etkin cevap oluşturur.
Reaksiyonlar sırasında konağı doku hasarına karşı korur.
Sessizdir.
Enfeksiyöz patojenlerin varlığında aktif hale gelir.
Edinsel immün sistemin komponentleri lenfositler ve bunların ürünleridir.
Yavaş ama daha etkili savunmadır.

Question 4

Edinsel immünite iki tiptir….

Answer 4

1. B lenfositlerin oluşturduğu antikorlarla sağlanan hümoral immünite

Humoral immünite: antikorlar aracılığı ile ekstraselüler patojen ve toksinlere karşı savunma
Nötralizasyon
Opsonizasyon
Kompleman aktivasyonu

2. T lenfositlerle sağlanan hücre aracılı immünite

Hücresel immünite: intraselüler patojenlere karşı savunma
T helper hücre cevabı (mikroorganizma makrofaj içinde)
T sitotoksik hücre cevabı (mikroorganizma konak içinde )

Question 5

Edinsel immünite devam…

Answer 5

B lenfositlerce salgılanan antikorlar kanda, mukozal sekresyonlar ve dokulardaki ekstrasellüler mikroplara karşı korunmayı sağlar.

T lenfositler kan, mukozal sekresyonlar ve dokulardaki intrasellüler mikroplara karşı korunmayı sağlar.

T lenfositler ya enfekte hücreyi direkt öldürerek

Ya da sitokin veya medyatörler üreterek fagositleri aktive ederek yapar.

Question 6

Lenfositler ???

Answer 6

Lenfoblastik kök hücrelerden köken alır.

B lenfositler kemik iliğinde, T lenfositler timusta olgunlaşır.

Bir kısmı NK hücrelerine dönüşür.

Question 7

T Lenfositler ???

Answer 7

Sellüler immünitenin efektör hücreleri ve protein antijenlere antikor cevapları için yardımcı hücrelerdir.
Periferik kandaki lenfositlerin %60-70 ini oluştururlar
Major etki hücresel immunite olmasına rağmen humoral immunitede de rol oynar.
T hücreleri serbest ve dolaşan antijenleri saptayamaz.
T hücreleri majör histokompatibilite kompleksi (MHC) proteinlerine bağlı protein antijenlerin sadece peptid fragmanlarını tanır.
MHC moleküllerinin normal fonksiyonu T lenfositler tarafından tanınmak için peptidleri sergilemektir

Question 8

T Lenfositler devam…

Answer 8

T hücresi üzerinde önemli moleküller vardır:
TCR (spesifik antijen bağlayıcı bölge)
CD3 (sinyal iletiminde görevli)

CD4:
Matür T lenfositlerin %60 ı
Tüm çekirdekli hücrelerin yüzeylerinde bulunan MHC Clas II kompleksine bağlanır

CD4 pozitif T hücreler :
Bunlar T helper hücreleridir.
B hücrelerinin antikor meydana getirmelerine yardım eden çözünür moleküller (sitokinler) salgılarlar ve
Makrofajlara da fagosite edilmiş mikropların tahribi için yardım ederler.

A. Memory cell (T helper 1)
IL-2 ve IFN gama salgılayarak hücresel immüniteyi sağlar
Gecikmiş hipersensiviteyi regüle eder ve otoimmün hastalıklarda rol oynar.
Dominant hücre makrofaj

B. Helper cell (T helper 2)
IL-4, IL-5 ve 13 salgılayarak hümoral immüniteyi regüle eder.
IL-5 ile eozinofil lökositleri aktive eder.
Paraziter enfeksiyonlar ve alerjik reaksiyonlarda rol oynar.

C. Th17:
Dominant hücre nötrofillerdir.

CD8:
Matür T lenfositlerin %30 ı
MHC Clas I kompleksine bağlanır.

Question 9

MHC molekülleri ??

Answer 9

MHC molekülleri antijenlerin T hücrelerce tanınmasında temeldir.

İmmünolojik hastalıklarla ilişkilidir.

İnsan lökosit antijen (human leukocyte antigen-HLA) kompleksi olarak bilinen insan MHC sı kromozom 6 da yer alan bir gen topluluğundan oluşur

MHC Class I molekülleri: tüm nükleuslu hücreler ve platelletlerin yüzeylerinde bulunur. Sitozolik yerleşimli protein yapıda antijenlerin sitotoksik T hücresine sunulmasını sağlar.

MHC Class II molekülleri: makrofaj ve B hücrelerinin yüzeyinde bulunur. Veziküllerde yerleşimli antijenlerin T helper hücresine sunulmasını sağlar.

Question 10

B Lenfositler..?

Answer 10

Kemik iliği kökenli

Dolaşan antikorlar meydana getirirler

Hümoral immüniteden sorumlu

B hücreleri dolaşan periferik lenfositlerin %10-20 si

Kemik iliğinde ve lenf nodları, dalak, tonsil ve diğer mukozal dokuların folliküllerinde bulunr

B hücreleri uyarıdan sonra büyük miktarlarda antikor üretir ve hümoral immünite medyatörleri salgılayan plazma hücrelerine diferansiye olur.

IgG, IgM, IgA dolaşan antikorların %95 inden fazlasını oluşturur

IgA mukozal sekresyonlardaki major tiptir.

IgE dolaşımda çok düşük konsantrasyonda bulunur ve doku mast hücrelerinin yüzeyinde de bulunur.

Bunlar komplemanı aktive etme veya iltihap hücrelerini toplama yeteneğine sahiptir

Question 11

T ve B Lenfosit Farkları ???

Answer 11

T hücreleri
MHC ye bağlı peptidleri tanırken,

B hücreleri 
proteinler, 
lipitler, 
polisakkaritler, 
nükleik asitler ve 
küçük kimyasallar dahil, çözünmüş veya hücre ilişkili pek çok kimyasal yapıyı tanır ve cevap verir.

Question 12

Doğal katil (natural killer) hücreler..?

Answer 12

T ve B lenfositler gibi ortak progenitörden gelişir.

NK hücreleri doğumsal immünite hücreleridir.

T ve B hücreler gibi spesifiteleri yoktur.

İnhibitör ve aktivatör gibi iki reseptöre sahip:
İnhibitör: sağlıklı hücrelerde eksprese edilen self class I MHC moleküllerini tanır

Aktivatör: stres altındaki veya enfekte hücrelerde veya DNA hasarlı hücrelerde eksprese edilen veya artan molekülleri tanır.

Question 13

HİPERSENSİTİVE REAKSİYONLARI

Answer 13

Antijenle karşılaşan birey o antijene ‘sensitif/duyarlı’ hale gelir.
Aynı antijene tekrarlayan maruziyetler, antijene abartılı cevapla karakterize ‘hipersensitivite’ adı verilen patolojik bir reaksiyonu tetikleyebilir.
Hipersensitivite hastalıkları sıklıkla genetik temellidir

Question 14

Hipersensivite hastalıkları, immün cevabın tipine ve doku hasarına neden olan effektör mekanizmanın özelliğine göre ???

Answer 14

Tip I (anaflaktik): sistemik, lokal (anaflaksi, allerji)
Tip II (sitotoksik): antikor ilişkili
Tip III: İmmün kompleks ilişkili
Tip IV: geç tip/hücre ilişkili

Question 15

Tip I hipersensivite reaksiyonu ???

Answer 15

anaflaktik: sistemik, lokal (anaflaksi, allerji)

Antijene maruziyet sonrası dakikalar içinde ortaya çıkan hızlı gelişen bir immünolojik reaksiyondur.
Bu reaksiyonda antijenler, B lenfositlerden IgE sentezine yardım edecek olan CD4 pozitif Th2 grubu hücreleri uyarır.
Antijene spesifik IgE, mast hücre ve bazofiller üzerindeki Fc reseptörüne bağlanır

Mast hücreleri, bazofiller ve eozinofiller bu reaksiyonun effektör hücreleridir.

Klinik uygulamada bu reaksiyonlar allerji, buna yol açan antijenler allerjen olarak adlandırılır.
Lokal Tip I HS reaksiyonlarına genetik yatkınlık atopi olarak adlandırılır.

İki tip:

1. lokal: alerjik rinit, konjonktivit, besin allerjisi, astım
2. sistemik: anaflaksi

Question 16

Tip II antikor ilişkili HSR ???

Answer 16

Hücre yüzeyi veya ekstrasellüler matriks antijenlerine karşı IgE dışı antikorlar, antijenin bulunduğu dokuda lokalize hastalığa neden olur.

Doku antijenlerine karşı gelişen antikorlar 3 temel mekanizma ile hastalığa neden olur:
Opsonizasyon ve fagositoz
Kompleman ve Fc reseptör ilişkili inflamasyon
Hücresel işlev bozukluğu
Graves hastalığı ve Myestenia Gravis gelişim mekanizması

Antikor aracılı Tıp 2 reaksiyonlarda antikor çoğu kez otoantikordur.

Question 17

Tip III immün kompleks ilişkili HSR ????

Answer 17

Hastalığa neden olan immün kompleksler, self ag veya yabancı ag’ne bağlı ab’dan oluşabilir.

Dokularda immün kompleks birikimi ve bunların inflamasyon ve doku hasarını uyarması ile karakterli

arthus reaksiyonu
SLE, Akut serum hastalığı
İmmün kompleks hasarının morfolojik bulgusu, akut nekrotizan vaskülittir

Question 18

Tip IV geç tip/T hücre ilişkili HSR ???

Answer 18

T hücreleri gecikmiş tipte hipersensivite reaksiyonu veya hedef hücreleri direkt öldürerek doku hasarına neden olur.

1. CD4 pozitif T hücre reaksiyonu: inflamasyonun tetiklenmesi
2. CD8 pozitif T hücre reaksiyonu (hücre aracılı sitotoksisite): hedef hücrelerin direkt öldürülmesi

T hücre aracılı hastalıklarda inflamasyon tipik olarak kroniktir.

Kontakt dermatit
Tüberkülin testi

Question 19

OTOİMNÜN HASTALIKLAR…

Answer 19

Self toleransın çökmesi ve otoimmünitenin gelişmesi:
Enfeksiyonlar veya doku hasarı gibi self antijenlerin sunumunu değiştiren çevresel faktörler ile lenfosit toleransını etkileyen kalıtımsal duyarlılık genlerinin kombinasyonunun sonucudur

Otoimmün hastalık;
self-antijen veya self-dokulara karşı immün reaksiyonun bulunması gerekir
Bu reaksiyonun bir doku hasarına ikincil değil primer bir patolojik durum olduğuna dair kanıt olmalıdır
Hastalığı açıklayacak başka bir neden olmamalıdır

Question 20

Otoimmün Hastalık Gelişim Mekanizmaları

Answer 20

Otoimmün hastalıkların etiyolojisi net olarak bilinmemektedir
Olası nedenler;
Lenfositler matürasyonları sırasında belli self antijenlerle karşılaşmamış olabilirler
Oto-reaktif klonların kaçışı
Regülatör T hc’nin bulunmayışı
Self toleransı azaltacak genetik yatkınlık
Çevresel Tetikleyiciler (İnfeksiyon, doku hasarı)

Question 21

Otoimmün hastalıkların genel özellikleri

Answer 21

Otoimmün hastalık başladıktan sonra genellikle ilerleyici (progresif) seyreder.

Tetikleyen etken ortadan kalksa bile otoreaktif aktif T lenfositlerin dolaşımı ile hastalıkta ilerleme ve kronisite ortaya çıkar.

Kendiliğinden başlayan ataklar veya iyileşme evreleri sonucu ilerleyici hücre -doku hasarı ortaya çıkar

Question 22

Sistemik lupus eritematozus ???

Answer 22

Multisistem otoimmün hastalıktır.

Akut veya sinsi başlangıçlı, remisyon ve nükslerle giden her organı tutabilen bir hastalık

Temel defekt self toleransı sürdürememek

Bu dokuları direkt veya immün kompleks depolanmaları şeklinde hasarlandıran çok sayıda otoantikorun gelişmesine yol açar

Başlıca deri, böbrekler, serozal memebranlar, eklemler ve kalbi tutar.

Çift sarmal DNA’ya otoantikorlar (anti-DNA) ve Smith (Sm) antijenler hastalığa spesifiktir.

Doku hasarı mekanizmaları Tip II ve Tip III aşırı duyarlılık reaksiyonlarıdır.

Sistemik bir hastalık
Bu nedenle morfolojik değişiklikler 
otoantikorların yapısına, 
depolandığı organa ve 
hastalığın seyir ve 
süresine bağlı.

Damarlarda nekrotizan vaskülit
Glomerülonefritler
Deride bazal membranlarda Ig ve kompleman birikimi ve fotosensivite
Eklemlerde synovial membranlarda şişme ve iltihabi hücre infiltrasyonu
SSS de nörolojik semptomlar

Question 23

Romatoid artrit ???

Answer 23

Sistemik kronik inflamatuar hastalık

Özellikle eklemlere saldırarak, eklem kıkırdağının ve altındaki kemiğin hasarına kadar ilerleyen ve sakatlayıcı bir artrit ile sonuçlanan non-süpüratif proliferatif bir sinovite yol açar

Question 24

Sjögren sendromu ???

Answer 24

Lakrimal ve tükrük bezlerinin immün aracılı tahribinden gelişen kuru gözler (keratoconjunctivitis sicca) ve kuru ağızla (xerostomia) karakterli bir klinikopatolojik antitedir
Sicca sendromu olarak da bilinen izole bir bozukluk (primer tip) veya daha sıklıkla diğer bir otoimmün hastalıkla birlikte olur (sekonder tip)

Question 25

Sistemik skleroz (skleroderma) ??

Answer 25

Skleroderma: sert cilt

Obliteran vasküler hastalık ve yoğun fibrozis ile karakterli bir immünolojik bozukluk

Deri majör hedef olduğundan sıklıkla sklereoderma denir.

Fakat lezyonlar vücut boyunca bulunduğundan sistemik değimi kullanılır.

Sklerodermada sınırlı organ tutulumu ve semptomu varlığı:

Calsinozis
Raynoud fenomeni
Eosofagial motilite bozukluğu
Sklerodaktili
Telanjiektazi

CREST Sendromu

Question 26

Transplant reddi ???

Answer 26

Organ nakli için temel engel immünolojik reddir.

Red MHC moleküllerine bir yanıttır.

Konak immün sistemin gerftteki MHC moleküllerini tanıyıp, cevap verdiği iki mekanizma vardır.
Direkt tanıma: CD8 pozitif T lenfosit aracılı
İndirekt tanıma: CD4 pozitif T hücreleri aracılı

Question 27

İmmün yetmezlik hastalıkları ???

Answer 27

Enfeksiyonların tipi ön planda etkilenen immün sistem komponentine bağlıdır.

Ig, kompleman veya fagositik hücre defektleri olanlar, pyojenik bakteri enfeksiyonlarından zarar görür.

Hücresel immünite defektleri olanlar virüs, mantar ve intrasellüler bakterilerin yol açtığı enfeksiyonlara yatkındır

Question 28

Primer (konjenital) immün yetmezlikler

Answer 28

Nadir görülen hastalıklardır.
Hastalıkların çoğu genetik olarak tespit edilir.
Konağın doğal savunma mekanizmalarını etkiler.
Edinsel immünite defektleri genellikle etkilenen primer komponente göre sınıflandırılır.
Ancak T ve B lenfositler arasındaki etkilşimler nedeniyle bu ayırım keskin değildir

Question 29

X-linked (bağlantılı) agammaglobulinemi: Bruton Hastalığı

Answer 29

Pre-B hücrelerin B hücrelere differansiye olma bozukluğu ile karakterli

Kanda antikorlar (gamma globulin) bulunmaz.

Erkek yenidoğanlarda 100.000 de 1 sıklıkta görülür

!!! BTK geni X kromozomunda olduğundan bozukluk erkeklerde görülür.

Bütün Ig serum seviyeleri azalır.

Dolaşımda belirgin B hücre sayısında azalma ve yokluk

Question 30

Common Variable İmmün Yetmezlik

Answer 30

Hipogamaglobulinemi
Enfeksiyona bozuk antikor yanıtları
Enfeksiyonlara artmış duyarlılık
Klinik Brutona benzer
Kadın erkek eşit etkilenir.
Hayatın 2. ve 3. dekadında

Question 31

İzole IgA Yetmezliği

Answer 31

Primer immün yetmezlik hastalıklarının hepsinin en sık olanı
IgA mukozal sekresyonların majör immünglobulindir.
Çoğu asemptomatik
Zayıflamış mukozal savunmalar hastaları rekürren sinopulmoner enfeksiyonlara diareye yatkın yapar.
Otoimmün hastalıklara yatkınlık artar.
IgA salgılayan B hücrelerin plazma hücrelerine terminal farklılaşmasında bir blokajı içerir.
IgM ve IgG normal veya artmıştır

Question 32

Hiper IgM sendromu

Answer 32

Normal bir immün cevapta ilk IgM antikorları meydana gelir.
Sonra sırasıyla IgG, IgA, IgE oluşur.
Bu hastalarda antijenlere karşı normal veya normal üstü seviyelerde IgM antikorları meydana getirir fakat IgG, IgA, IgE oluşturamaz.

Question 33

Timik Hipoplazi: DiGeorge Sendromu

Answer 33

Timus gelişimindeki konjenital bir hata ile T hücre matürasyonunun bozukluğunun sonucudur.

Lenf nodülleri, dalak ve periferik kanda T hücreler yoktur.

Viral, fungal ve protozoal enfeksiyonlara ve intrasellüler bakterilerle olan enfeksiyonlara karşı korumasızdır

Bozukluk timüs, paratiroid gland ve yüzün kısımları ve aort kavsini geliştiren yapılar olan 3. ve 4. farengial yarıkları etkileyen bir gelişimsel malformasyonun sonucudur

Question 34

Ağır kombine immün yetmezlik

Answer 34

Hem hümoral hem hücresel immün cevap bozukluğu
Bebekler bakteri, virüs, mantar , protozoalar ve fırsatçı enfeksiyonlara yatkındır.
Ciddi ve nadiren de öldürücü bir hastalık
Gama zincir mutasyonu ve ADA yetmezliği en sık sebep
Timus hipoplaziktir.
Lenfoid dokular atrofiktir.

Question 35

Trombositopeni ve ekzemalı immün yetmezlik: Wiskott-Aldrich sendromu

Answer 35

Trombositopeni
Ekzema
Erken ölümle sonlanan rekürren enfeksiyonlara aşırı yatkınlık ile karakterli X e bağlı resesif bir hastalıktır.
Tek tedavi kemik transplantasyonudur.
Timus başlangıçta normaldir.
Ancak yaşla T lenfosit düzeyinde progresif kayıp vardır.

Question 36

Sekonder (edinsel) immün yetmezlikler

Answer 36

Diğer hastalıklara ve tedavilere sekonder immün yetmezlikler, primere göre daha sıktır.

Sekonder immün yetmezlikler malnütrisyon, enfeksiyon, kanser, renal hastalık veya sakoidozlu hastalarda tespit edilebilir.

Ancak en sık immün yetmezlik nedeni tedavi sonucu kemik iliğinin veya lenfosit fonksiyonun süpresyonudur