Hoofdstuk 2 - rechtsstaat

Question 1

rechtsstaat

Answer 1

een staat waarin je als burger met grondrechten wordt beschermd tegen machtsmisbruik.

Question 2

autoritaire staat

Answer 2

een staat waarin 1 machthebber of een kleine groep mensen bepaalt wat de regels zijn.

Question 3

rechtszekerheid

Answer 3

burgers en de overheid houden zich aan wetten, waardoor burgers erop kunnen vertrouwen dat de overheid consequent handelt.

Question 4

Sociaal contract

Answer 4

Afspraken om in natuurlijke vrijheid en gelijkheid te kunnen leven

Question 5

Geweldsmonopolie

Answer 5

De staat mag als enige geweld gebruiken

Question 6

Beginsel van de grondrechten

Answer 6

Alle mensen zijn in vrijheid en gelijkheid geboren en moeten zo ook kunnen samenleven

Question 7

Soevereiniteits- en democratiebeginsel

Answer 7

De mensen sluiten gezamenlijk een vredesakkoord, het sociaal contract

Question 8

Legaliteitsbeginsel

Answer 8

Er is een staat die het sociaal contract tussen mensen kan afdwingen, maar die strikt gebonden is aan de wetten die de partijen zelf hebben opgesteld

Question 9

Beginsel van trias politica

Answer 9

De macht van de staat wordt voor de zekerheid verder begrensd door interne scheiding van de staatsmacht

Question 10

Klassieke grondrechten

Answer 10

Recht op gelijke behandeling
Recht op persoonlijke vrijheid
Recht op politieke vrijheid

Question 11

Sociale grondrechten

Answer 11

Kun je niet bij de rechter afdwingen. Werkgelegenheid, sociale zekerheid, volksgezondheid, sociale woningbouw, onderwijs bescherming van de posities van werknemers.

Question 12

Recht

Answer 12

Geheel in wetten vastgelegde regels

Question 13

Rechtsorde

Answer 13

Het geheel van rechtsregels, rechtsbeginselen en de manier waarop het recht is georganiseerd

Question 14

Wetgevende macht

Answer 14

Het parlement en de regering. Stelt de wetten op.

Question 15

Uitvoerende macht

Answer 15

Ministers en ambtenaren. Voert de wetten uit.

Question 16

Rechterlijke macht

Answer 16

Rechters. Oordeelt in conflicten over de juiste toepassing van de wet.

Question 17

Checks and balances

Answer 17

De machten controleren elkaar en werken evenwichtig samen, waardoor ze elkaar aanvullen.

Question 18

Klassenjustitie

Answer 18

Als rechters zich laten leiden door vooroordelen

Question 19

Privaatrecht

Answer 19

Rechtszaken waarbij 2 of burgers of organisaties tegenover elkaar staan.

Question 20

Rechtspersonen

Answer 20

Bijv. Stichtingen en bv’s

Question 21

Eiser

Answer 21

Degene die de zaak voorlegt

Question 22

Gedaagde

Answer 22

Persoon die voor de rechter wordt gedaagd

Question 23

Geschil

Answer 23

Het conflict dat je aan de rechter voorlegt

Question 24

Dagvaarding

Answer 24

Een schriftelijke mededeling aan een persoon om voor de rechter te verschijnen

Question 25

Vonnis

Answer 25

Beslissing van een rechter

Question 26

Dwangsom

Answer 26

Een geldbedrag dat betaald moet worden

Question 27

Kort geding

Answer 27

Een versnelde en vereenvoudigde procedure voor spoedeisende zaken

Question 28

Mediation

Answer 28

Een onafhankelijke bemiddelaar die helpt een conflict op te lossen

Question 29

Publiekrecht

Answer 29

De verhouding tussen burgers en de overheid. Staatsrecht, strafrecht en bestuursrecht.

Question 30

Bestuursrecht

Answer 30

De regels waar de overheid zich aan moet houden

Question 31

Onschuldvermoeden

Answer 31

Als verdachte ben je onschuldig tot het tegendeel door de rechter bewezen wordt geacht.

Question 32

Strafbaarheidsbeginsel

Answer 32

Je kunt niet veroordeeld worden voor iets wat volgens de wet niet strafbaar is op het moment van plegen.

Question 33

En bis in idem-regel

Answer 33

Je kunt niet twee keer vervolgd worden voor hetzelfde vergrijp

Question 34

Verjaringstermijn

Answer 34

Iemand kan na een lange tijd niet meer vervolgd worden. (Behalve bij moord, verkrachting en mensensmokkel)

Question 35

Misdrijven

Answer 35

Ernstig strafbare feiten (zoals moord, mishandeling, verkrachting)

Question 36

Overtredingen

Answer 36

Minder ernstige strafbare feiten (zoals overlast, fietsen zonder licht, wildplassen)

Question 37

Openbaar Ministerie

Answer 37

Overheidsinstantie die de leiding heeft over het opsporen en vervolgen van strafbare feiten

Question 38

Verdachte

Answer 38

Als een er redelijk vermoeden van schuld aan een misdrijf of overtreding bestaat

Question 39

Staande houden

Answer 39

Laten stilstaan en vragen naar je identiteitsbewijs

Question 40

Aanhouden

Answer 40

Arresteren en meenemen naar het politiebureau voor verhoor

Question 41

Dwangmiddelen

Answer 41

Fouilleren en het in beslag nemen van bewijsmateriaal

Question 42

Seponeren

Answer 42

Besluiten om niet verder te vervolgen

Question 43

Transactie

Answer 43

Een geldboete of taakstraf

Question 44

Strafbeschikking

Answer 44

Het OM kan zelf een straf opleggen

Question 45

Vervolgen

Answer 45

Een zaak voor de rechter laten komen

Question 46

Tenlastelegging

Answer 46

Waarvan iemand beschuldigd wordt

Question 47

Terechtzitting

Answer 47

Opening
Aanklacht
Onderzoek
Requisitoir
Pleidooi
Laatste woord
Vonnis

Question 48

Strafuitsluitingsgronden

Answer 48

Als iemand het feit wel heeft gepleegd, maar niet strafbaar wordt geacht

Question 49

Ontoerekeningsvatbaarheid

Answer 49

Als iemand niet verantwoordelijk gesteld wordt voor het gepleegde delict

Question 50

Vrijheidsstraf

Answer 50

Gevangenisstraf

Question 51

Taakstraffen

Answer 51

Werkstraf of gedragstraining

Question 52

Bijkomende straf

Answer 52

Bijvoorbeeld rijbewijs innemen of stadionverbod

Question 53

Strafrechtelijke maatregelen

Answer 53

Schade van het misdrijf herstellen, zoals schadevergoeding of verplichte tbs

Question 54

Resocialisatie

Answer 54

Met een straf proberen het gedrag van een crimineel te verbeteren, zodat hij zich aanpast aan de normen van onze samenleving

Question 55

Jeugdstrafrecht

Answer 55

Lichte misdrijven bij een Halt-bureau. Zwaardere misdrijven voor de kinderrechter.

Question 56

Adolecentenstrafrecht

Answer 56

De rechter kan kiezen tussen jeugdstrafrecht en volwassenenstrafrecht