HOOFDSTUK 14 + 15 Flashcards
bioveiligheid
4 klassen van bioveiligheid
- 1 = niet gevaarlijk
- 2 = kan ziekte veroorzaken, behandelbaar, verspreiding wss niet
- 3 = ernstige ziekte, behandelbaar, wel verspreidingsrisico
- 4 = levensbedreigende ziekte, geen behandeling
activiteit van ontsmetting meten we in?
= reductiefactor (RF)
= 5log reductie, gedurende 5 minuten, bij 25°C
=> NIET MIC-waarde
sterilisatie
= alle µ-org doden, met inbegrip van hoge conc bact sporen
high level desinfectie
= alle µ-org doden, met inbegrip van lage conc bact sporen
intermediate level desinfectie
= alle vegetatieve bacteriën, de meeste virussen en fungi doden, maar niet noodzakelijk bact sporen
Low level desinfectie
= de meeste bacteriën, sommige virussen en fungi, maar niet noodzakelijk Mycobacterium spp. en bact sporen
kritiek niveau volgens Spaulding?
- instrument komt in contact met steriel weefsel of vasculair systeem
- sterilisatie
- voorkeur = dmv autoclaaf indien hittelabiel = ethyleenoxide
= implantaten, naalden, chirurgische instrumenten
semi-kritisch niveau volgens Spaulding
- instrument komt in contact met muceuze membranen of niet-intacte huid
= laryngoscopen = sterilisatie dmv autoclaaf anders high level
niet kritisch niveau volgens Spaulding
- laag risico op infectie = let op secundaire transmissie via handen
- instrument komt in contact met intacte huid
= bedpan, bloeddrukmeter
ideaal desinfectans?
= breed spectrum tegen bacteriën, fungi, protozoa en virussen
- geen slechte geur
- geringe toxiciteit
- geringe absorptie aan rubber
- geringe corrosieve eigenschappen
ideaal antisepticum?
= breed spectrum tegen bacteriën, fungi, protozoa en virussen
- snelle werking + lange nawerking
- lage toxiciteit
- geringe absorptie door huid en slijmvliezen
- niet irriterend voor huid en slijmvliezen
- geen vermindering van werkzaamheid door aanwezigheid van organisch materiaal
doel van ontsmettingsmiddel
verschil desinfectans + antisepticum
= kiemgetal te doen dalen
- antisepticum = levend materiaal
- desinfectans = abiotisch
opdeling van ontsmettingsmiddelen?
- kwaternaire ammoniumverbindingen
- biguanidines
- fenolderivaten
- alcohol
- jodium en jodoforen
- chloorverbindingen
- oxydantia
- aldehyden
kwaternaire ammoniumverbindingen
- wat?
- spectrum?
- mechanisme?
- actief tegen?
- gebruik
- ontsmettingsmiddel = benzalkoniumchloride
- spectrum = low level
- mechanisme = adsorptie aan fosfaatgroepen van het celmembraan + maakt hier gaatjes in
- soms actief tegen = bacteriën, fungi en virussen
- niet actief tegen = mycobacterium + endosporen
- gebruik = reinigingsmiddel van harde oppervlakken
voordelen + nadelen van kwaternaire ammoniumverbindingen
voordeel = reinigingsmiddel
nadeel = zwak spectrum, inactivatie door organisch materiaal en Ca2+ en Mg2+
biguanidines
- spectrum?
- mechanisme?
- actief tegen?
- gebruik
CHLOORHEXIDINE
- spectrum = low level
- goed tegen bacteriën,
- soms tegen fungi + virussen
- niet tegen mycobacterium + sporen
- gebruik = preoperatieve handontsmetting + desinfectie van intacte huidv
voordelen + nadelen van biguanidines
voordelen:
- zeer lage toxiciteit
- sterke affiniteit voor huid
- combinatie van chloorhexidine + ethanol 70% = zeer sterk
nadelen:
- zwak spectrum
- inactivatie door organisch materiaal
fenolderivaten
- spectrum?
- mechanisme?
- actief tegen?
- gebruik
spectrum:
- goed = bacteriën + virussen
- soms = fungi + mycobacterium
- niet = sporen
mechanisme = schade aan membranen
gebruik = desinfectie van de huid en niet-kritische oppervlakken (THUIS)v
voordelen + nadelen van fenolderivaten
voordelen:
- actief in aanwezigheid van organisch materiaal
nadelen
- zwak antimicrobiëel spectrum, contactdermatitis
alcohol
- spectrum?
- mechanisme?
- actief tegen?
- gebruik
spectrum = intermediair level
- goed tegen bacteriën, fungi, virussen en mycobacterium
- niet tegen sporen
mechanisme = denaturatie van eiwitten
gebruik = intacte huid, thermometers, stethoscopen, kleine oppervlakken
voordelen + nadelen van alcoholen
voordelen:
- combinatie met andere ontsmettingsmiddelen = tincturen
- chloorhexidine + kwaternaire ammoniumverbindingen
nadelen:
- brandbaar
- droogt huid uit
jodium en jodoforen
- spectrum?
- mechanisme?
- actief tegen?
- gebruik
jodium (I2) = vrij irriterend (intacte huid)
povidon-jood = jodofoor = weinig irriterend
spectrum:
- goed = bacteriën, fungi, virussen, mycobacterium
- intermediair = sporen
mechanisme:
- jodium = snelle activiteit + irriterend
- jodofoor = trage vrijstelling van I2
gebruik:
- pre-operatieve handontsmetting
- desinfectie van intacte huid en wonden
voordelen van jodium en jodoforen
- breed antimicrobiëel spectrum
- weinig toxisch
nadelen van jodium en jodoforen
- resorptie door de huid = pas op bij patiënten met schildklierstoornissen
- overgevoeligheid voor jood
chloorverbinding
- spectrum?
- mechanisme?
- actief tegen?
- gebruik
spectrum
- goed = bacteriën, fungi, virussen, mycobacterium
- intermediair = sporen
mechanisme:
- oxidatie + denaturatie van eiwitten
- NaOCl = we krijgen HOCl
- chlooramine = hydrolyse van water
gebruik:
- wonden + oppervlakken + drinkwater
voordelen en nadelen van chloorverbindingen
voordelen:
- breed spectrum
- goedkoop
- HOCl = snelle activiteit
nadelen:
- corrosief
- inactivatie van organisch materiaal
- vrijstelling van Cl2-gas
- toxische bijproducten
oxydantia
- producten?
- spectrum?
- mechanisme?
- actief tegen?
- gebruik
producten = H2O2, ozon en perazijnzuur
spectrum = high level
mechanisme = vorming van hydroxylradicalen + oxidatie van eiwitten
gebruik:
- zachte contactlenzen (H2O2)
- wonden (3% H2O2)
- thermolabiele instrumenten met perazijnzuur
voordelen en nadelen van oxydantia?
voordeel = breed spectrum
nadeel = niet zo stabiel + sterk corrosief
aldehyden
- producten?
- spectrum?
- mechanisme?
- actief tegen?
- gebruik
producten = glutaaraldehyde (2% oplossing)
spectrum = high level
mechanisme = alkylatie van SH, COOH, NH2-groepen
gebruik = desinfectie van thermolabiele instrumenten (endoscopen)
voordelen en nadele aan aldehyden?
voordelen:
- breed spectrum
- niet corrosief voor metaal, plastic en rubber
- niet of weinig geïnactiveerd door organisch materiaal
nadeel = toxisch
