Hoofdstuk 1 - Recht Flashcards
Wat zijn de functies van rechtsregels?
- Het verschaffen van informatie.
- Rechtsregels zorgen ervoor dat we weten hoe we ons horen te gedragen.
- Het recht bepaalt en stuurt ons leven.
Welke soorten regels zijn er?
Sociale regels en rechtsregels.
Welke regels vallen er onder sociale regels?
Groepsregels, morele regels en regels van beroepsethiek.
Wat zijn groepsregels?
Regels hoe je je behoort te gedragen in een groep.
Wat zijn morele regels?
Regels van moraal (normen en waarden).
Wat zijn regels van beroepsethiek?
Regels hoe je een beroep zorgvuldig kunt uitoefenen.
Bestaat er overlap tussen sociale regels en rechtsregels?
Ja, bijvoorbeeld bij diefstal dit vinden we onacceptabel en is strafbaar.
Welke functies heeft het rechtssysteem?
- Het scheppen van sociale orde.
- Het bevorderen van niet-gewelddadige conflictbeslechting.
- Het garanderen van de individuele ontplooiing en autonomie van burgers.
- Bewerkstelligen van een zo rechtvaardig mogelijke verdeling van schaarse goederen.
- Het kanaliseren van sociale verandering.
Wat is de overheid?
De Staat.
Uit welke organen bestaat de overheid?
Wetgeving, bestuur en rechtspraak.
Wat is wetgeving?
Het vaststellen van algemene regels.
Wat is privaatrecht?
Regels voor het handelen van burgers en organisaties.
Wat is bestuursrecht?
Voorschrift voor het handelen van overheidsorganen onderling en dat van overheid met burgers/bedrijven.
Wat is bestuur?
De overheid stelt overheidsorganen in die regels uitvoeren, toepassen of op de naleving ervan toezien?
Kun je een paar voorbeelden noemen van bestuur?
De politie, de Belastingdienst
Wat is rechtspraak?
De rechter is het orgaan dat oordeelt of de overtreding van rechtsregels daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.
Welke soorten rechtsregels zijn er?
Gedragsnormen, sanctienormen en bevoegdheidsverlenende normen.
Wat zijn gedragsnormen?
Normen die een gedraging gebieden, verbieden of toestaan.
Wat is een sanctienorm?
Een regel die aangeeft wat degene die zich niet aan een gedragsnorm houdt te wachten staat.
Wat is een bevoegdheidsverlenende norm?
Normen die staatsorganen een bepaalde macht geven.
Hoe moeten de bevoegdheidsverlenende normen worden vastgelegd?
Zo helder mogelijk want dit zorgt voor weinig willekeur en geen/nauwelijks aantasting van de rechtszekerheid.
Wat is het positief recht?
Het recht dat in een bepaalde gemeenschap door mensen is vastgesteld of erkend.
Wat is het ideale recht?
Het recht dat men wenst en/of nastrevenswaardig vindt.
- Verschilt per individu
Wat is gelding?
Het feit dat men op een bepaald moment vindt dat een rechtsregel aanspraak op gehoorzaamheid heeft.
Wat is effectiviteit van het recht?
In welke mate de gehoorzaming van het recht plaatsvindt.
Wat is een gedoogbeleid?
Toelating van de overtreding van rechtsregels door de overheid.
Wat is objectief recht?
Geheel van rechtsregels (Privaatrecht of staatsrecht bijvoorbeeld)
Wat is subjectief recht?
Bevoegdheid of aanspraak (Bijvoorbeeld de grondrechten)