H3: KRAAMVROUW Flashcards

1
Q

Wat zijn invloeden op het fysisch welzijn van de vrouw postnataal?

A
  • pariteit
  • uitzetting baarmoeder
  • wijze van bevalling
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat gebeurt er met de vitale parameters bij de kraamvrouw?

A

BD = normaal ( vergelijkbaar met ZS)

POLS = labiel na P ( traag in rust en snel in inspanning)

TEMP = check up 1-2/ dag ( eerste dagen vaak verhoogd en ook bij borststuwing ( 3-4d) (MOET ONDER 38°C)

ADEM = normaal ( vergelijkbaar met ZS) ( PATHO: zichtbaar bemoeilijkt = mss tromboembolie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Involutie van de baarmoeder
- Geef weer op welke hoogte tijdens de evolutie de baarmoeder involueerd en
- het gewicht afname
- wat zorgt voor de snelle involutie

A

Na partus = harde bol thv navel
Na dag 5 = halverwege s-n
NA dag 10 = volledig in bekken

Partus = 1kg
Na 1wk = 500g
Na 2 wk = 300- 350g
Na 6-8 wk = 100-150g + volledig geinvolueerd
Door snelle daling OES en PRO en verminderde bloedtoevoer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hoe verloopt de controle van de baarmoeder involutie postpartum?
+ Wat zijn eventuele invloeden op de involutie van de baarmoeder?

A

Eerste dagen frequente controle ( 1ste week = 2-3/dag ) en voornamelijk uitgedrukt in vingers/ cm onder de navel

UITGEZONDERD : postpartum bloedingen

INVLOEDEN: pariteit / meerlingen / uitzetting baarmoeder / BV/FV / blaasontlediging is essentieel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat zijn naweeen? Wanneer meest uitgesproken? Wat zijn eventuele behandelingen?

A

= Contractie gepaard met involutie van de baarmoeder en zijn afwisselingen tussen contractie en relaxatie

  • Komen vooral voor tijdens eerste uren en 2-3dagen
  • Meest uitgesproken bij multi para en BV ( door oxytocine)
  • Blaasontlediging + warmte + buiklig met kussen onder buik verlicht de pijn
  • Indien nodig analgetica voor de pijn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat gebeurt er met de baarmoeder wand postpartum?

A

Na 10-15 dagen opnieuw bekleedt met endometrium

Verschilt afhankelijk van BV/FV :

  • FV : onder invloed van OES endo opnieuw kunnen opgroeien en kans op ZS voor eerste maandstonden
  • BV : onder invloed van lage OES : nog lange tijd atrofisch
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat gebeurt er met de cervix postpartum?

A

NA PARTUS = week, gekneusd en oedemateus

NA 1 WK = vaste structuur opnieuw herkenbaar en inwendige opening ( OSTIUM INTERNUM ) = dicht en OSTIUM EXTERNUM blijft voor 1 vingertop toegankelijk

NA 6 WK = volledig normaal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat gebeurt er met de vagina postpartum en wanneer controle? welk advies wordt meegegeven rond herstel?

A

1 ste dag = uitgetrokken, gekneusd en oedemateus

Control = bij elk observatiemoment

Na 3-4 wk = volledig herstel

Advies = bekkenbodem spieren om tonus te herwinnen maar blijft wijder dan voor ZS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat is lochia? Waardoor kan dit optreden? Waar wordt op gecontroleerd?

A

Lochia = bloedverlies door uteruscontraties worden nectrotische weefselresten en bloed uitgestoten

Kan tot 6wk

Controle op 4 aspecten:

  • KLEUR =
    -> eerste dagen = helder rood(door bloed, deciduaweefsel + amnionen chorionvocht , lanugo, vernix en meconium)
    -> 7-8 dagen = roodbruin en roze
    -> daarna = bleker en sereuzer( door sereus vocht, deciduaweefsel, erytrho, Leuko en micro-organismen)
  • GEUR =
    -> normaal= flets maar niet afstotend
    -> sereuze lochia = sterkst
  • HOEVEELHEID =
    -> begint= vrij overvloedig maar neemt snel af tot matig rode lochia en kleine hoeveelheid sereuze
  • CONSISTENTIE =
    -> verlies met klonters betekent groter bloedverlies
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hoe gebeurt het herstel van de perineum? Welke controle, behandeling en advies?

A

Herstel is sterk afhankelijk als er een ruptuur of episiotomie van toepassing is ( pijn vooral eerste week)

CONTROLE: bij hechting dagelijks voor hematoom vorming of infectietekenen ( rumor, dolor, calor of tumor)

BEHANDELING :

normaal goede genezing door vaatrijk gebied + hechtingen meestal resorbeerbaar ( na 2-3wk) of verwijdert na 5 dagen
Niet farmacologisch : ijs, warmte, spoeling en zitbaden / farmacologisch : zalf of pijnstiller

ADVIES : herstel is snel, pijn tijdelijk en BB oefeningen zijn positief voor herstel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hoe verloopt de herstel van de bekkenbodem?

A

Kan enkele maanden duren voor volledig herstel door verslapping en rek ( ZS en bevalling)

Situatie zoals bij nullipara nooit meer hetzelfde

Stressincontinentie en verhoogde flatulentie kunnen optreden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Welk advies en behandeling bij bekken pijn en wie heeft risicofactoren? Hoe ontstaat het?

A
  • bekken en ligamenten zijn flexibeler onder invloed van hormonen tijdens de ZS dit kan aanleiding geven tot bekkenpijn tijdens en na ZS
  • RISICO? multipariteit, BP tijdens ZS, gebrek aan beweging en kunstverlossing
  • behandeling en advies : vroeg mobilisatie en spontaan herstel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat gebeurt postpartum met de huid?

A
  • pigmentatie veranderingen tijdens ZS trekken weg ( soms deels niet)
  • striae gravidarum verdwijnen niet volledig ( kleur wel van roos paars - zilverwit)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat gebeurt er ter hoogte van de borsten postpartum?

A

EINDE ZS = prolactine stimuleert op gang komen van BV maar placenta hormonen houden deze nog tegen

NA PARTUS = hormonen van de placenta vallen weg

-> Dagelijkse observatie door VV ( BV en conditie van tepels en tepelhof)

DAG 3-4 = fysiologische stuwing ( start pas goed paar dagen na partus)

BIJ FV : lactatieremmer ( ervaring, stuwing en melkverlies wel nog mogelijk)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Herstel van de buikwand en welke factoren spelen een rol in sneller herstel?

A

Slap na bevalling door uitgetrokken spieren en herstel kan paar maanden duren ( soms nooit meer volledig)

SNEL:

  • fysiek voor en na ZS
  • algemene spiertonus
  • pariteit
  • tijden tussen meerdere ZS
  • uitzetting baarmoeder
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hoe verandert het gewicht postpartum? Welk advies

A

NA PARTUS = -5/6kg : door baby, placenta, VW en bloedverlies
NA 1ste WK = -2kg : vochtophoping van einde ZS

  • bij normale gewichtstoename zijn overtollige kilos normaal = dieet wordt afgeraden wel een gezonde voeding ( rijk aan ijzer en vitaminen)
  • bij BV belangrijk om voldoende te drinken ( 1,5 - 2 l per dag) en regelmatig eten door verhoogde energievraag
17
Q

Advies rond rust en beweging postpartum + belang van vroege mobilisatie

A
  • evenwicht is belangrijk
  • eerste opstaan moet geassisteerd ( kans op duizeligheid)
  • vroege mobilisatie belangrijk voor welbevinden, circulatie, maagdarmwerking en varices thv benen
  • rust is ook heel belangrijk ( bezoek regel!!)
18
Q

Waarom is inspectie van de onderste ledematen van belang postpartum

A

Voor het opsporen van pathologie:

  • FLEBITIS = aderontsteking tgv varices ( tgv van verhoogd bloedvolume en verminderde veneuze afvoer door pro tijdens ZS)
  • OBSERVATIE PUNTEN:
  • pols en temp
  • gevoelig, pijn, roodheid kuiten
  • Teken van HOMANS
19
Q

Wat is het teken van Homans?

A

Voor het opsporen van trombose:

Een hand VV lichte druk op knie om been gestrekt te houden en andere hand stevige dorsiflexie uit van de voet

POSITIEF bij pijn aan de kuit

20
Q

Welke hematologische veranderingen zijn er postpartum + bespreek de bevoegdheid van de VV omtrent bloedafname

A
  • verhoogd BV daalt snel na bevalling
  • hierdoor 1ste wk hematocrietwaarde stijgt en hemoglobineconc stijgt
  • na een week hemoglobine weer normaal
  • 1ste dag = aantal leukocyten stijgt en na 10 dagen weer normaal

-> een laag Hb gehalte na bevalling niet behandeld als klinische toestand ok is

tijdens ZS : VV autonoom beslissen en uitvoeren
Postpartum : VV beslissen maar uitvoeren op doktersvoorschrift

21
Q

De blaas postpartum : wat gebeurt er? Het belang van mictie postpartum. Welk advies rond pijn bij het urineren?

A

Eerste dagen: gestuwd, oedemateus en hypotoon ( + tonus verlaagt door evt epidurale)

MICTIE = moeilijk in combo met bekkenbodem en gevoelig perineum + drang ontbreekt om te urineren

Door eerste dagen diurese van 3l/24uur kans op urineretentie, infectie en postpartum bloeding

BELANG : moet spontaan binnen 6-8 uur na partus zoniet dan eenmalige sondage ( zeker bij ruim bloedverlies)

PIJN = van gevoelig perineum of echte blaas pijn ( = urineweginfectie)

22
Q

Wat bemoeilijkt het op gang komen van defecatie? Welk advies wordt gegeven?

A
  • Lage darmtonus
  • slappe buikspieren
  • darmlediging voor bevalling
  • lage mobiliteit
  • angst voor pijn

Advies:
- beweging, vezels en voldoende drinken + na 4 dagen laxerend middel toegediend

Hemorroïden vs anale stuwing

23
Q

Wat is het belang van moeder-kind binding? Hoe dit bereiken? 3 fases van moeder en kind binding postpartum?

A

Belang = veilig gevoel + sociaal emotionele ontwikkeling

HOE?

  • continue beschikbaarheid van 1 of meer volwassenen geven pasgeborenen gevoel dat basisbehoeftes bereikt zijn
  • start preconceptioneel
  • skin on skin
    —> eerste 24-48 uur minder interesse door uitputting
    —> taking in fase : moeder praat veel over de bevalling
    —> taking hold fase : moeder neemt meer initiatief
24
Q

Wat zijn de baby blues? Wanneer komt dit vooral voor? Wat zijn de oorzaken?

A

= huildagen ( en fysiologisch) of emotionele labiliteit

WANNEER? 1-10 dagen en vooral 4 a 6 (=/ postnatale depressie = 4-6wk)

WAT?
- neerslachtig
- down
- makkelijk overstuur
- prikkelbaar

OORZAKEN?

FYSISCHE
-> snelle hormonale verandering
-> op gang komen lactactie
-> slaapritme
-> ongemakken baring
PSYCHISCHE
-> gemis baby in buik
-> aandacht volledig naar baby
-> onzekerheid

25
Q

Welke routine onderzoeken komen aan bod tijdens de postpartum periode?

A

DAG 2:

  • bloedanalyse: aantal RBC, WBC, Bps + Conc Hb en hematocrietwaarde
  • midstream urinetest voor urinecultuuronderzoek
  • infectieopsporing
26
Q

Welke medicaties komen vaak voor na postpartum

A

VITAMINES: bij ontoereikend voedingspatroon of bij moe en futloosheid
IJZER: bij bloedverlies ( voor anemie te voorkomen)
PIJNSTILLER: naweeen, perineum, borststuzing, etc
RHESUSIMMUNISATIE: na geboorte toediening anti D immunoglobulins ( RHOGAM) best binnen 24 u (tot 72u)
LACTATIEREMMER: (natuurlijk = niet aanleggen en koude kompressen) Cabergoline ( DOSTINEX) uit nood na miskraam of doodgeboorte

27
Q

Welk advies rond douchen? Advies bij bed bad?

A

Bij normale vaginale bevalling wanneer in staat (begeleiding wel nodig)

Bij veel bloedverlies of niet in staat

BELANGRIJK = geen zeep voor reinigen van borsten bij bv en geen zeep voor vulvareinigen

28
Q

Wanneer wordt een spoeling gedaan en welk advies wordt gegeven rond intieme zorg

A

1ste dag = 2-3 maal
2de dag = 2 maal
Vanaf 3 de dag = 1 maal

Advies: regelmatig spoelen en goed nadrogen bij douchen en baden niet te lang want dat kan perineum verweken