Endocrinologie DD Flashcards

1
Q

Patiente presenteert met moeheid en je denkt aan anemie. De bloedwaarden die je vindt zijn:

Laag MCV
Laag Ferritine
Laag Reticulocyten
Hoog Transferrine.

DX?

A

IJzergebrek anemie

  • Laag reticulocyten want geen ijzer in beenmerg als bouwstof
  • Hoog Transferrine want hoog behoefte aan ijzer, dus transport eiwit wordt aangemaakt
  • Laag MCV is een kleine grootte van bloedcellen. Als er geen ijzer bindt aan de erytrocyten zijn ze kleiner
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Patiente presenteert met moeheid en je denkt aan anemie. De bloedwaarden die je vindt zijn:

Hoog Ferritine
Normaal Transferrine
Normaal MCV

DX?

A

Anemie der Chronische ziekten

  • vooral opvallend is het hoge ferritine
  • Ferritine is opslageiwit ijzer. Meestal hoog ferritine = hoog ijzer
  • er is genoeg ijzer maar het zit opgeslagen in de macrofagen omdat er infectie is (geweest)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Patiente presenteert met moeheid en je denkt aan anemie. De bloedwaarden die je vindt zijn:

Hoog MCV
Laag Reticulocyten

DD?

A

B11 (foliumzuur) OF B12 (cobalmine) Deficientie

  • lage reticulocyten want eytrocyten rijpen niet goed uit
  • normaal is hoge ret = hoge MCV. B12 en thalassemie zijn uitzonderingen
  • lage reticulos = B11/B12 tekort. Andersom is thalassemie
  • bij hoge MCV is B12 de meest voorkomende oorzaak
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Patient heeft een anemie. Er is een laag haptoglobine, hoog billirubine, hoog LDH, hoog reticulocyten en hoog MCV.

DX?

A

Hemolytische anemie

  • een hoog billirubine wijst er al op dat er rode bloedcellen worden afgebroken.
  • de hoge reticulocyten zijn compensatoir
  • reticulocyten zijn groot dus grote MCV
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Je ziet een patiente met hematomen over haar hele lijf. Welke endocrinologische aandoening staat hoog in je DD?

A

Syndroom van Cushing

  • ziekte van Cushing is hoog cortisol door ACTH producerende tumor
  • syndroom van Cushing is verzamelnaam voor hoog cortisol door andere redenen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Patient heeft lage reticulocyten, hoge BSE en hoge CRP. Is dit een anemie door een bloeding, aanmaakprobleem of te hoge afbraak?

A

Gestoorde aanmaak

  • lage reticulocyten zijn voorlopers van erytrocyten. Als deze laag zijn wordt dit vaak met een aanmaak probleem in het beenmerg geassocieerd
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Je ziet een lage MCV. Welke DD’s voor anemie heb je?

A

Ijzergebrek anemie
Hemoglobinopathieen (sikkelcel en thallasemie)

  • Bij ijzergebrek bindt geen hemoglobine aan rode bloedcellen. Hierdoor zijn ze kleiner en heb je kleine MCV
  • hemoglobinopathieen = hemolytische anemie?
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Patient presenteert pijn in zijn buik. Hij heeft aanvankelijk een normale Hb waarde, echter zie je deze gedurende het uur dalen. Wat denk je dat er aan de hand is?

A

Bloeding

  • bij bloeding is er aanvankelijk een normale Hb, maar deze daalt na verloop van tijd
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Patient komt bij je met klachten van veel plassen, uitdroging en ontzettende dorst. Bij toediening van vasopressine nemen de klachten af. DX?

A

Centrale Diabetes Insipidus

  • te weinig ADH in hersenen = diabetes insipidus
  • geen ADH geeft geen resporptie dus meer plassen en dorst
  • Bij de nefrogene DI zou vasopressine toedienen niet helpen, gezien het probleem zit in de gevoeligheid van de receptoren
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Patient komt bij je met klachten van gewichtstoename. In het bloedonderzoek vind je een hyponatrimie met normaal volume, en een hoge urine osmolaliteit. DX?

A

SIADH

  • hoge ADH = SIADH
  • veel ADH is veel resorptie van vocht, zonder resorptie van zout dus weinig plassen en hoge urine osmo
  • als er geen hoge urine osmolaliteit is psychogene polydipsie een alternatieve DD
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Een 5-jarige jongen heeft sinds enkele dagen koorts tot 38,2 graden Celsius. Hij is daarbij niet heel erg ziek. Voorafgaand aan de koorts had de jongen in korte tijd ontstane vuurrode wangen met rozerode vlekjes, een dag later gevolgd door grof vlekkig exantheem.

Van welke kinderziekte is bij deze jongen meest waarschijnlijk sprake?

A

5e ziekte (erythema infectiosum)

  • eerst slapped cheeks en dan de vlekjes is 5e ziekte
  • rode hond is vlekjes achter de oren
  • roodvonk is schuurpapier vlekken en aardbeientong
  • 6e ziekte exantheem op de romp
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Een 56-jarige man heeft aanhoudende spierpijnen. Hij gebruikt al jarenlang protonpompremmers. Er bestaat bij langdurig gebruik van dit medicijn een risico op het ontstaan van anemie.

Deze hangt samen met een verminderde opname van welke stoffen?

A

Vitamine B12 en ijzer

  • onduidelijk hoe
  • kan leiden tot ijzergebreksanemie en tekort aan bouwstoffen bij B12 tekort
  • PPI = B12 en ijzer
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Een 71-jarige vrouw komt op haar jaarlijkse controle in verband met haar atrofische gastritis. Zij geeft aan vergeetachtiger te worden, somberder te zijn en het gevoel te hebben dat haar tong gladder is geworden. Haar Hb is 5,9 mmol/L.

De meest waarschijnlijke onderliggende oorzaak van haar anemie is een tekort aan?

A

Vitamine B12

  • neurologische aandoening?
  • somber past bij vitamine B12 tekort?
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Differentiaaldiagnostisch twijfel je tussen de ziekte van Conn, secundair hyperaldosteronisme en pseudo-hyperaldesteronisme. Welke waarden suggeren wat?

A

Conn: laag renine, hoog aldosteron
Secundair: hoog renine, hoog aldosteron
Pseudo: laag renine, laag aldosteron (vaak drop)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Bij een kind van 9 maanden oud is er sprake van anemie en worden een ijzer, B12 en B11 tekort gevonden. Er worden anti-TTG antistoffen gevonden. DD?

A

Coeliakie

  • kinderen beginnen rond 6 maanden met eten van gluten
  • ijzer, B12 en B11 zijn de deficienties (en vit D?)
  • anti-TTG zijn de antistoffen passend bij coeliakie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Patient heeft anemie met de volgende bloedwaarden: Laag Hb, laag ijzer, hoge reticulocyten met een laag MCV. DX?

A

Thalassemie

  • normaal hoge reticulocyten = hoog MCV
  • Twee uitzonderingen: B12 tekort of thalassemie
  • Bij B12 lage reticulocyten en bij thalassemie hoog
  • ijzerwaarde irrelevant: schommelt over de dag
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Patient heeft een laag MCV, hoog transferrine en laag ferritine. Wat is de meest waarschijnlijke diagnose?

A

Ijzergebrek anemie

  • lage ferritine = ijzergebrek
  • hoge ferritine = chronische ziekte anemie
  • hoog transferrine = laag ferritine
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Patient is bekend met de ziekte van Crohn. Welk type anemie verwacht je voornamelijk?

A

Vitamine B12 tekort?

  • heet dit pernicieuze anemie?
  • kan ijzergebrek ook? onduidelijk
  • ook bij metformine gebruik hoort B12 tekort
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Patient heeft een pneumonie gehad. Nu is er sprake van een hyponatrimie. Er is een normovolemie gevonden. DX?

A

SIADH

  • vaak een complicatie van een pneumonie
  • hyponatrimie + normovolemie (of hypervolemie)
20
Q

Je krijgt een adipeuze patiente op spreekuur met een hoge cortisol waarde. Je besluit een dexamethason test te doen. Na een aantal uur zie je dat het cortisol een normale waarde heeft in het bloed. DX?

A

Ziekte van Cushing

  • bij dexamethason test vervang doe je een cortico in het lichaam die zich precies als cortisol gedraagt
  • daarom zou ACTH moeten zakken, en zou het cortisol 0 moeten worden
  • bij ziekte Cushing is er te veel ACTH dat niet reageert op negatieve feedback. Dus cortisol wordt lekker door geproduceerd
  • als cortisol wél zou zakken komt het niet uit de hypofyse. dan is het SYNDROOM van cushing
21
Q

Patiente komt met klachten van handen en voeten die groter zijn geworden. Ook lijkt de kaak breder en is er sprake van OSAS en overmatig transpireren. Je vindt een verhoogde waarde van groeihormoon. DX?

A

Acromegalie

  • acra betekent lichaam uiteindes
  • deze worden hierbij groter door een hoge mate van groeihormoon
22
Q

Je vindt bij patiente een hoge waarde van aldosteron met een lage renine. Hiernaast zie je een hypernatrimie en een hypokalimie. DX?

A

Primaire hyperalodosteronisme (ziekte van Conn)

  • aldosteron heropneemt natrium in ruil voor kalium
  • vandaar weinig kalium en veel natrium
  • omdat aldosteron zo hoog is gaat renine via negatieve feedback
23
Q

Patiente presenteert met natriumhonger, hyperkalimie en hyponatrimie. DX?

A

Ziekte van Addison

  • primaire bijnierschors insufficientie, dus weinig cortisol en aldosteron
  • aldosteron zorgt voor opname natrium in ruil voor kalium.
  • tegenovergetselde ziekte conn beetje
24
Q

Er is sprake van een schildklierstoornis. Er worden anti-TPO antistoffen gevonden. DX?

A

Ziekte van Hashimoto

  • Graves is TSI?
25
Q

Er is sprake van een schildklierstoornis. De T4 is verlaagd en de TSH is normaal. DX?

A

Secundaire hypothyroidie

  • dit is geen primaire hypothyroidie omdat dan de TSH hoog zou zijn. Deze reageert heel snel bij een primaire stoornis
  • bij een secundaire stoornis komt het in de praktijk voor dat de TSH nog binnen de normale range valt, ipv te laag te zijn
26
Q

Je vindt een lage TSH en een hoge T4. Patient heeft echter symtpomen die eerder passen bij een hypothyroidie dan een hyperthyroidie, ondanks de hoge T4. Je vindt bovendien een verlaagd T3. DX?

A

Non-Thyroidal illness

  • niks mis met schildklier as, adaptatie op andere ziekte
  • stoornis in omzetting T4 naar T3
27
Q

Je maakt een schildklier scintigrafie. Dit is wat je ziet. Wat is de vermoedelijke dignose?

A

Thyroiditis

  • koud signaal aan beide kanten typerend
  • graves juist “warm” aan beide kanten
28
Q

Je maakt een schildklier scintigrafie. Dit is wat je ziet. Wat is de vermoedelijke diagnose?

A

Toxisch adenoom

  • goedaardig
  • bij multinodulaire stroma zou je meerdere warme nodules zien
29
Q

Je ziet een hoge TSH en een lage T4. Je twijfelt differentiaal diagnostisch tussen de ziekte van Hashimoto en de Quarvain. Hoe differentieer je tussen beide?

A

Als patient ziek is in pijn, met een hoge BSE is het vermoedelijk De Quervain. Een stille thyroiditis is meer waarschijnlijk Hashimoto

30
Q

Je ziet een jonge patient waarbij de puberteit nog niet is begonnen. Hij klaagt ook over dat hij niet goed kan ruiken en proeven. DX?

A

Syndroom van Kallman

  • hypogonadotroop hypogonadisme (secundair)
  • anderszijds heb je hypergonadotroop hypogonadisme (primair), dat passend is bij Klinefelter syndroom
  • ruikproblemen is anosmie
  • macroprolactinoom is hiermee geassocieerd
31
Q

Een man presenteert op de polikliniek met gynaecomastie, kleine testis en horizontale pubisbeharing. Opvallend is dat hij aangeeft dat hij nooit echt een duidelijk groeispeurt heeft gehad, maar nu wel een bovengemiddelde lengte heeft. Dx?

A

Syndroom van Klinefelter

  • hypergonadotroop hypogonadisme (primair), op eindorgaan niveau dus
  • anderszijds heb je hypogonadotroop hypogonadisme (secundair) passend bij syndroom van Kahlmann, op hypofyse niveau dus
  • de groeispeurt blijft uit maar mannen worden vaak lang doordat de epifysair schijven niet of heel laat sluiten
32
Q

Een patient van 3.5 jaar oud komt binnen met klachten van keelpijn en je stelt tonsillitis vast. Welke kinderziekte ben je beducht op?

A

Difterie

  • vaak onder de 5 jaar
33
Q

Een jongen van 3 jaar moet al een maand lang erg vaak hoesten en heeft koorts van 38 graden. HIj hoest zo hard dat hij er bijna van moet overgeven. De hoest kan door van alles worden uitgelokt, zoals inspanning en slecht weer. In de nacht is het hoesten nog erger. DX?

A

Kinkhoest

  • soms braken erbij
  • ziekteduur 3 weken plus
  • koorts
  • in de nacht erger en makkelijk uitgelokt?
34
Q

Een jong kind komt met klachten van 38 graden koorts. Hij heeft hiernaast een zwelling in de kaak en hevige oorpijn. Welke kinderziekte ben je beducht op?

A

Bof

  • zwelling van glandula parotis
  • oorpijn + koorts
35
Q

Een kind van 3 jaar komt klachten van aanhoudende koorts, rhinitis en exantheem. Je vindt bij lichamelijk onderzoek koplikvlekjes op het wangslijmvlies. DX?

A

Mazelen

  • exantheem met koplikvlekjes
36
Q

Een ziek kind presenteert met vergrote lymfeklieren achter de oren. Vervolgens komen er ook rode vlekjes op de huid en achter de oren op. DX?

A

Rode hond (rubella)

  • achter de oren rode vlekjes = rode hond
37
Q

Een 8 jarig kind komt vlekken over het lijf die aanvoelen als schuurpapier. Ook zijn er rode wangen en een frambozentong. DX?

A

Roodvonk

  • rode wangen kan 5e ziekte of roodvonk zijn, maar frambozen tong = roodvonk
38
Q

Een kind van 6 jaar presenteert met “slapped cheeks” en jeuk. Ook zie je vlekken op strekzijden van extremiteiten en billen. Welke kinderziekte is dit vermoedelijk?

A

5e ziekte

  • later dan 6e ziekte die tot 3 jaar is
  • slapped cheeks hierbij passend of roodvonk
39
Q

Een kind van 2 jaar presenteert met maculopapillair exantheem dat heel licht roze is. Vorige week had het kind erg hoge koorts zonder andere klachten. DX?

A

6e ziekte (exanthema subitum)

  • eerder dan 5e ziekte (4-10)
  • subi- klinkt wel als zes toch
40
Q

Een patient heeft hoge koorts. Tijdens het lichamelijk onderzoek zie je eschar en palpeer je een vergrote milt en lever. DX?

A

Ricketssiose

  • eschar (zwarte korst)
  • hepato- en splenomegalie
41
Q

Een patient van Turkse afkomst komt met recideverende koorts en peritoneale prikkeling. Na een paar dagen nemen de klachten ook weer snel af. Welke diagnose staat zeker in je DD lijst?

A

Familiaire mediterrane koorts

  • bij blanco voorgeschiedenis op middelbare leeftijd is dit dan ook onwaarschijnlijk
  • vaak buikvliesontsteking, en dan naar de 1e hulp. Vervolgens kan diegene na een paar dagen weer naar huis
42
Q

Patiente is bekend met polyglandulair auto-immuun syndroom. Welke endocrinologische en anemische aandoeningen verwacht je?

A

Ziekte van Addison (bijnierschors insufficientie)
Pernicieuze anemie (B12 tekort)

  • addison is lage cortisol, lage aldosteron
43
Q

Je vindt bij patient een hyponatrimie. Je twijfelt of er sprake is van SIADH of cerebral salt washing. Welke waarde maakt het verschil?

A

Hypovolemie

  • bij SIADH is er ondanks sprake van een hyponatrimie, geen sprake van een hypovolemie
  • bij cerebral salt washing is dit er hoogst waarschijnlijk wel, er wordt veel natrium afgescheiden, waardoor veel water mee gaat
44
Q

Een 34-jarige vrouw heeft sinds de bevalling van haar tweede kind last van duizeligheid bij opstaan, extreme moeheid en valt meer dan normaal af. Borstvoeding geven lukte niet, terwijl dat bij haar eerste kind geen probleem was. Ook komt de menstruatie niet op gang. Wat is de meest waarschijnlijke diagnose?

A

Syndroom van Sheehan

  • hypogonadotroop hypogonadisme bij de vrouw (secundair)
  • dit zou bij de mannen syndroom van Kallman zijn
45
Q

Een 22-jarige vrouw gebruikt levothyroxine vanwege primaire hypothyreoidie. Na haar opleiding begint ze met haar eerste baan, waarvoor ze dagelijks vroeg met de trein moet. De levothyroxine neemt ze daarom vanaf dat moment niet meer 30 minuten voor, maar tegelijk met haar drinkontbijt. Wat is het meest waarschijnlijke effect op de instelling van de medicatie?

A

De bloedspiegel daalt

  • Voedsel, vooral calcium- en ijzerr, kan de absorptie van levothyroxine verminderen door het medicijn te binden en zo de hoeveelheid medicijn die in de bloedbaan terechtkomt te verminderen
46
Q

Een meisje van 4 jaar heeft sinds 5 dagen hoge koorts tot 39,6 graden Celsius. Daarbij heeft ze een exantheem en een bilaterale conjunctivitis. Bij lichamelijk onderzoek ziet de huisarts een typisch exantheem met een felrode mond en een aardbeientong.

Wat is de meest waarschijnlijke diagnose?

A

Ziekte van Kawasaki

  • frambozen tong is of roodvonk of kawasaki
  • volgens conjuctivitis hierbij meer passend