Derde ontwikkelingsweek (gastrulatie en specificatie)

Question 1

Hoe ontstaat de primitiefstreep?

Answer 1

Doordat epiblastcellen naar de middenlijn migreren ontstaat er een verdikking die de primitiefstreep wordt genoemd.

Question 2

In welke richting ontwikkelt de primitiefstreep zich?

Answer 2

Van caudaal –> craniaal

Question 3

Wanneer is gastrulatie voltooid?

Answer 3

Wanneer de primitiefgroeve zijn maximale lengte heeft bereikt en dus ook uiterst craniaal is ontstaan.

Question 4

Welke paracriene factor maakt EMT mogelijk? Waar wordt deze geproduceerd en wat is de functie?

Answer 4

FGF8 wordt geproduceerd door de primitiefstreep en verminderd de expressie van E-cadherine waardoor beweging van losse epiblastcellen mogelijk wordt.

Question 5

Beschrijf gastrulatie

Answer 5

De eerste epiblastcellen die door de primitiefgroeve migreren vervangen de hypoblastcellen en vormen het endoderm. Hierna migreren epiblastcellen richting ventrale en dorsale zijde en vormen het mesoderm. De cellen die niet door de primitiefgroeve zijn gegaan, worden het ectoderm. Een kleine groep epiblastcellen invagineert bij de primitiefknop en migreren in craniale richting en vormen het axiale mesoderm/chorda dorsalis.

Question 6

Wat wordt het endoderm?

Answer 6

Het spijsverteringskanaal

Question 7

Wat wordt het mesoderm?

Answer 7

Spieren, botten, nieren, geslachtsorganen, bloedvaten en bloed.

Question 8

Wat wordt het paraxiale mesoderm?

Answer 8

Oersegmenten, die somieten worden en uiteenvallen in dermatoom, myotoom en sclerotoom.

Question 9

Wat wordt het intermediar mesoderm?

Answer 9

Urogenitaal stelsel

Question 10

Wat wordt het laterale plaat mesoderm?

Answer 10

Vasculaire systeem, hart en bloedvaten.

Question 11

Het laterale plaat mesoderm splitst zich in twee bladen, hoe heten deze bladen en wat worden deze bladen?

Answer 11

Viscerale blad –> bekleding organen.

Pariëtale blad –> bekleding lichaamsholte.

Question 12

Hoe wordt de anteriore-posteriore as bepaald?

Answer 12

De primitiefknop produceert Nodal en het AVE-gebied differentieert zich door GATA6. Hierdoor geeft AVE Nodal-remmers af. De epiblastcellen die ver weg van het AVE-gebied liggen krijgen deze remmers niet. Daar is de concentratie Nodal hoog en wordt de romp gevormd.

Question 13

Hoe wordt de dorsale-ventrale as bepaald?

Answer 13

In het blastulastadium is er sprake van polariteit, die in stand wordt gehouden door de primitiefknop. Zo migreren epiblastcellen naar ventrale richting. Daarnaast speelt BMP4 een rol, wat in het gehele embryo aanwezig is. De primitiefknop produceert echter BMP4-remmers. Waar BMP4 aanwezig is –> ventrale mesoderm en intermediare en laterale plaat mesoderm. Waar BMP4 geremd wordt –> dorsale mesoderm en (par)axiale mesoderm

Question 14

Welke factoren zijn verantwoordelijk voor de linkerkantspecificatie?

Answer 14

FGF8, PITX2, LEFTY-2 en Nodal.

Question 15

Welke factoren voorkomen dat linkerkantgenen tot expressie komen aan de rechterkant?

Answer 15

LEFTY-1 en SHH.

Question 16

Welke factoren zijn verantwoordelijk voor de rechterkantspecificatie?

Answer 16

SNAIL

Question 17

Wat houdt de nodal flow in?

Answer 17

Op de primitiefknop zijn cilia aanwezig die zorgen voor een linkswaartse stroming.

Question 18

Morfogeen hypothese

Answer 18

De cilia zorgen voor een linkswaartse stroming waardoor FGF8 een hogere activiteit vertoont aan de linkerkant.

Question 19

2 cilia hypothese

Answer 19

Beweeglijke cilia veroorzaken nodal flow. De nodal flow wordt opgemerkt door onbeweeglijke cilia. Via Pkd2 wordt zo het calciumniveau aan de linkerkant verhoogd. Het verhoogde calcium zou vervolgens voor een asymmetrische expressie van Nodal genen veroorzaken.