Deel 2 Flashcards
Acetylcholine
lokaal tijdens operatie inductie van miosis
zeer korte halfwaardetijd (esterase in plasma)
Pilocarpine
lokaal in oog als mioticum
Alternatief: syndroom van Sjögren (extreme monddroogte)
specifiek muscarineRagonist
langere werkingsduur dan Ach (minder snel afgebroken)
tertiair amine: door BBB, centrale effecten
Carbachol
peroperatief lokaal in oog als mioticum
derivaat van Ach (minder snel afgebroken)
muscarine en nicotineR agonist
Betanechol
p.o. postoperatieve urineretentie of blaasatonie bij neurologische aandoening
derivaat van Ach
Agonist meer specifiek van muscarine R
Nicotine
substitutie bij rookstop
nicotine R agonist
kauwgom, inhaler, tabletten, transdermaal
Bupropion
antidepressivum
poging tot rookstop
inhibitie reuptake NA en DA
CI: epilepsie en associatie met MAO-I
Varenicline
partiële agonist van nicotine Ach-R
poging tot rookstop
lagere efficaciteit, hogere affiniteit
edrofonium
reversibele cholinesteraseremmer
van de markt, vroeger voor diagnose myasthenia gravis
bindt thv anionische plaats (quaternaire N)
werkingsduur kort
neostigmine
postoperatief maag-, darm-, blaasatonie behandeling myasthenia gravis opheffen van effect van pachycurares na anesthesie reversibele cholinesteraseremmer carbamylester thv anionische plaats en esterase plaats
pyridostigmine
postoperatief maag-, darm-, blaasatonie behandeling myasthenia gravis opheffen van effect van pachycurares na anesthesie reversibele cholinesteraseremmer carbamylester thv anionische plaats en esterase plaats
Fysostigmine
inductie van miosis bij gesloten hoek gluacoom
antidotum bij intoxicatie met atropine of andere anticholinergica met tertiair aminestructuur
reversibele cholinesteraseremmer
tertiair amine, door de BBB
carbamylester
thv esteraseplaats
ecothiopaat
oogdruppels om langdurige miosis te induceren bij gluacoom (enkel magistraal)
irreversibele cholinesteraseremmer
organofosforverbinding
werking dagen tot weken (nieuw enzym moet worden aangemaakt)
parathion
insecticide
irreversibele cholinesteraseremmer
organofosforverbinding
werking dagen tot weken (nieuw enzym moet worden aangemaakt)
sarin, soman, tabun
oorlogsgassen
irreversibele cholinesteraseremmer
organofosforverbinding
werking dagen tot weken (nieuw enzym moet worden aangemaakt)
pralidoxime
behandeling intoxicatie met cholinesteraseremmer
oximes: breken de fosfo-enzymbinding
nadeel: gaat niet door BBB
DAM (DiAcetylMonoxime)
behandeling intoxicatie met cholinesteraseremmer
oximes: breken de fosfo-enzymbinding
gaat niet door BBB
MINA (MonoIsoNitroseAcetone)
behandeling intoxicatie met cholinesteraseremmer
oximes: breken de fosfo-enzymbinding
gaat door BBB
Donepezil
bij dementie van Alzheimer (dringt door de hersenen)
reversibele cholinesteraseremmer
1x per dag (t1/2 = 60 u )
AE: nausea, braken, diarree, slapenloosheid
rivastigmine
bij dementie van Alzheimer
reversibele cholinesteraseremmer
galantamine
bij dementie van Alzheimer
reversibele cholinesteraseremmer
moduleert ook de nicotine Ach receptor
2x dag
AE: nausea, diarree, braken, slapenloosheid
Thiotropium
specifieke Muscarine 3-R-blokker Bij COPD (en astma)
AE: droge mond, indikken secreties in bronchi, obstipatie, urineretentie, erectiestoornissen, hyperthermie, tachycardie, palpitaties
Atropine
muscarinereceptorblokker
Anesthesie (pre: tegengaan bronchussecretie en salivatie. Tijdens: vagale reflexen van hart tegengaan. Post: ongewenste muscarine-effecten van cholinesteraseremmes opheffen)
Oftamologie: mydriase bij oogonderzoek
Stomatologie: salivatie tegengaan bij ingrepen in mond
Pneumologie: onderhoudstherapie COPD (CI zware astma)
Cardiologie: extreme bradycardie en AV geleidingsstoornisen door overdreven vagale tonus of bij overdosis beta-blokkers
GI: Gi-spasmen, galblaas- en ureterkolieken.
CZ: Parkinson, door anti-psychotica verwerkte extrapyramidale symptomen
urologie: bij urge incontinentie
Scopolamine
reisziekte
muscarinereceptorblokker
atracurium
pachycurares, niet depolariserende werking
slappe spierparalyse
rocuronium
pachycurares, niet depolariserende werking
slappe spierparalyse: anesthesie om spinale reflexen met spiercontracties te voorkomen
geneutraliseerd met cholinesteraseremmer + atropine
suxamethonium = succinylcholine
leptocurares, depolariserende werking
slappe spierparalyse: anesthesie om spinale reflexen met spiercontracties te voorkomen
niet geneutraliseerd (maar enkele minuten werkzaam: afbraak door plasma- of psuedocholinesteras)
Mogelijk anafylaxis
fenylefrine
alfa1-agonist
arteriele en venuze constrictie
Er ontstaan reflectoire bradycardie
metanaminol
alfa1-agonist
noradrenaline
preferentieel alfa-effect
acute hypotensie
isopropyladrenaline
beta-agonist
extreme bradycardie
av-geleidingsstoornissen als aanvangsbehandeling (daarna pacemaker)
isoproterenol
beta-1 agonist
adrenaline
lage concentratie: beta hoge concentratie: alfa + beta Intramusculair bij anafylactische shock verlengen van lokale anesthesie hartstilstand