College 9: Parlement

Question 1

Het parlement

Answer 1

Staten Generaal
Senaat
Eerste adviesorgaan monarch
Standenvertegenwoordiging

18e eeuw: Britse parlement wordt machtiger: monarchie afhankelijker van parlement
Britse Lagerhuis als ‘‘moeder aller parlementen’’
Franse Assemlee vanaf 1789: Derde Stand
Ontstaan Links en Rechts’’

Question 2

Belangrijke verschillen parlementen

Answer 2

• direct gekozen, indirect of benoemd?
• Aantal parlementariers
• Unicameralisme of bicameralisme
• Monisme of dualisme
• imperatief mandaat of vrij mandaat
• Parlementaire cultuur

Question 3

Bicameralisme

Answer 3

Twee kamers.
Senaat –> overlegorgaan. In Nederland 1e kamer.
o.a.:
Oostenrijk, Belgie, Frankrijk; Duitsland; Italië; Nederland;
Polen; Verenigd Koninkrijk
* Vaak meer conservatief ingesteld;
reflectiever, minder gepolitiseerd
(Chambre de Réflexion

Question 4

Eerste Kamer (senaat) IN Nederland

Answer 4

Sinds Unie met België (1815-1830)
75 leden, part-time
Indirect gekozen (Provinciale Staten)
* Geen regionale vertegenwoordiging
* Geen initiatief of amendementsrecht, wel vetorecht
* Novelle: verkapt amendementsrecht

Question 5

Tweede Kamer

Answer 5

150 leden (tot 1953 100 leden)
* Intiatief + amendementsrecht, budgetrecht,
onderzoek/enqueterecht, vragen, moties
* Geen leden van regering (dualisme)
* Reglement van Orde (eigen regels binnen grondwettelijk kader)
* Commisiestructuur (vaste en ad hoc kamercomissies)
* Fracties/ Kamerclubs. Weinig vastgelegd over rol partijen
* Diensten ter ondersteuning (griffie, bureau onderzoek)
* Vastlegging in de Handelingen

Question 6

Dualisme

Answer 6

Regering regeert, parlement controleert

Question 7

Monisme

Answer 7

Regering en parlement regeren allebei

Question 8

Drie modi van het parlement !!!!!!!!!

Answer 8

1. Parlement als arena: Verhouding Regering-Parlement bepaalt door partij.
2. Parlement als marktplaats: Verhouding Regering-Parlemetn bepaalt door thema (bijv Groen front)
3. Parlement als instituut tegenover regering
   - dualistische verhouding R-P: bv parlementaire enquete

Question 9

19e eeuw parlement

Answer 9

Kamerleden ‘‘zonder last of ruggenspraak’’: losjes georganiseerd in kamerclubs

Question 10

Vertrouwensregel

Answer 10

Sinds 1866 n.a.v. ‘‘kwesies. Dualisme in praktijk

Question 11

Minder dualisme vanaf eind 19e eeuw:

Answer 11

• Opkomst partijen sinds eind 19e eeuw
• Kamerlid als ‘‘drager van beginselen’’
  Meer fractiediscipline, minder dualisme in praktijk
  Na 1945 Tweede kamer tegenover regering: Lam of Leeuw?
  Torentjesoverleg; sinds Lubbers en Rutte-doctrine’’
  Beperkt dualisme: nieuwe bestuurscultuur

Question 12

Imperatief mandaat (delegate)

Answer 12

Vertegenwoordiger als spreekbuis achterban
Duidelijke instructies (trusted, delegatie)
Fractiediscipline

Question 13

Vrij mandaat (trustee)

Answer 13

Vertegenwoordiger in vertrouwen gekozen als trustee die zelf afwegingen maakt

Question 14

Partijmandaat (partisan/politico)

Answer 14

Tussenvorm: parlementariër als afgevaardigde partij

Question 15

Edmund Burke

Answer 15

Speech 1774
Parliament is not a congress of ambassadors from different and
hostile interests; which interests each must maintain, as an agent and
advocate, against other agents and advocates; but parliament is a
deliberative assembly of one nation,with one interest, that of the whole;
where,&raquo_space;»»>not local purposes, not
local prejudices, ought to guide,
but the general good, «««««
resulting from the general reason of the whole.
You choose a member indeed; but when you have chosen him, he is not
member of Bristol, but he is a member of parliament.

Question 16

Functies van Parlementen !!!!!!

Answer 16

• benoemen en wegsturen regeringen
• maken/amenderen van wetten
• controleren van regeringen m.n. budget
• Vertegenwoordiging electoraat
• Deliberatie. Maatschappelijke discussie voeren

Question 17

Vertegenwoordigen electoraat

Answer 17

Representatie: voorstellen van natie in 1 vergadering

Question 18

Descriptieve vertegenwoordiging

Answer 18

Parlement als spiegel/ foto van electoraat (regio, man/vrouw, opleiding)

Question 19

Substantiele vertegenwoordiging

Answer 19

parlement als ‘‘verbeterde versie’’ natie
Responsiviteit voorop, niet representativiteit

Question 20

In praktijk vertegenwoordiging electoraat

Answer 20

combinatie representativiteit (descriptief) en kwaliteit (substantieel)

Question 21

Representativiteit

Answer 21

Het voorstellen van de natie in een vergadering.

Descriptieve

Opinies
Regio
Geslacht
Leeftijd
Beroepen
Opleidingen
Seksuele voorkeur
Huidskleur
Culturele achtergrond

Question 22

Controleren van Regeringen

Answer 22

• Goedkeuren budget
• Schriftelijke/ of mondelingen vragen
• Interpellaties en spoeddebatten
• indienen van moties
• commissies buiten plenaire zittingen
• parlementaire enquêtes

Mogelijk werking van parlement te sabotageren; door weglopen of filibuster

Question 23

Parlement als wetgevende macht

Answer 23

Heeft recht Wetsvoorstellen (private member bills) in te dienen
praktijk: meeste afkomstig van regering
Wetswijzigngen (amendementen)

Question 24

Analyse parlementarie activiteiten

Answer 24

Niet-wetgevende activiteiten toegenomen (vragen, moties etc. )
Indienen wetsvoorstellen zaak van regering (ruim 200 tegenover 15)
Vertraging van behandeling en amendering belangrijkste inbreng Parlement
Sterke mate van fractiediscipline (parlementarier als poltico)

Question 25

Enkele problemen Tweede Kamer

Answer 25

• Versnippering
• Profileringsdrang nieuwkomers
• Recrutering en carrieremogelijkheden
• Korte zittingstermijn, veel kamerleden
• Taalgebruik: wat mag wel, wat mag niet?

Question 26

Benoemen en wegsturen parlement

Answer 26

Regering komt voort uit parlement na verkiezingen en coalitievorming
Berust op steun parlementaire meerderheid
Heeft vertrouwen nodig van meerderheid. Parlement heeft macht om regering weg te sturen