College 4 Flashcards
Sciëntisme (science worship)
Sciëntisme is de overtuiging dat de wetenschap de enige of meest waardevolle bron van kennis is en dat alle vragen over de werkelijkheid kunnen worden beantwoord door middel van wetenschappelijke methoden. Het stelt dat de natuurwetenschappen, zoals fysica, biologie en scheikunde, superieur zijn aan andere manieren van kennisverwerving.
Descriptief
objectief beschrijven wat je observeert (zonder er een waardeoordeel aan te hechten)
normatief
het bepalen van een norm / regel (op basis van een waarde) en dan claimen dat men zich op een bepaalde manier moet gedragen
Verschillen sociale en natuurwetenschappen
Natuurwetenschappen:
* Ontdekken universele natuurwetten die altijd en overal gelden (bijv. zwaartekracht, wet van Ohm).
* Werken met objecten zonder vrije wil (atomen, planeten), wat leidt tot betrouwbare en voorspelbare wetten.
* Kunnen zeer precieze voorspellingen doen (bijv. positie van de maan in de toekomst).
Sociale wetenschappen:
* Hebben geen universele wetten, alleen patronen met uitzonderingen (bijv. wet van vraag en aanbod).
* Werken met mensen die vrije wil en complexe intenties hebben, wat gedrag moeilijk voorspelbaar maakt.
* Complexe en variabele factoren maken het lastig om vaste regels te formuleren of precieze voorspellingen te doen.
Darwinisme
Darwinisme is de evolutietheorie van Charles Darwin, die stelt dat soorten zich geleidelijk ontwikkelen door middel van natuurlijke selectie. Individuen binnen een soort vertonen variatie, en die variaties die hen beter helpen overleven en voortplanten, worden doorgegeven aan volgende generaties (survival of the fittest). Na verloop van tijd leidt dit tot de evolutie van soorten.
Creationisme
Creationisme is het geloof dat het universum, de aarde en al het leven door een goddelijke schepper zijn gemaakt, zoals beschreven in religieuze teksten, zoals de Bijbel of de Koran. Het verwerpt de wetenschappelijke evolutietheorie en stelt dat soorten onveranderlijk zijn sinds hun schepping.
Theïstische evolutie
Theïstische evolutie is het geloof dat God de schepper is, maar dat Hij evolutie heeft gebruikt als middel om het leven te ontwikkelen. Het combineert geloof in God met de wetenschappelijke evolutietheorie, waarbij evolutie wordt gezien als onderdeel van Gods plan voor de schepping van soorten over miljoenen jaren.
Intelligent design
Intelligent Design stelt dat bepaalde kenmerken van het leven, zoals niet-reduceerbaar complexe systemen, niet verklaard kunnen worden door geleidelijke evolutie. Een niet-reduceerbaar complex systeem is een systeem dat uit meerdere, nauw samenwerkende onderdelen bestaat, waarbij het wegnemen van één onderdeel het systeem onwerkbaar maakt. Aanhangers van Intelligent Design beweren dat zulke systemen niet stapsgewijs door evolutie kunnen zijn ontstaan, en dus het werk zijn van een intelligente ontwerper.
Michael Behe
Nadelen intelligent design
- Geen specifieke voorspellingen: Intelligent Design doet geen duidelijke of specifieke voorspellingen over hoe het leven of de natuur zou moeten zijn.
- Ontwerper is niet te controleren: De ontwerper kan niet worden bewezen of ontkracht omdat deze buiten de tijd en ruimte bestaat.
- Geen wetenschappelijke publicaties: Er zijn geen artikelen over Intelligent Design die zijn goedgekeurd door wetenschappelijke tijdschriften (peer-reviewed).
- Geen bewijs voor niet-reduceerbare complexiteit: Er is geen overtuigend bewijs dat systemen die te complex zijn om door evolutie te zijn ontstaan, echt bestaan.
- Stigma rondom Intelligent Design: Intelligent Design wordt vaak gezien als een controversieel of onacceptabel idee binnen de wetenschappelijke gemeenschap.