Beleid Endocrinologie Flashcards
Een patient met de ziekte van Addison krijgt diarree. Wat ga je als eerste doen?
Hydrocortison intramusculair
- addison is te weinig cortisol
- addison heeft al weinig natrium, diarree geeft nóg minder
- Risico op addison crisis = hydrocortison
- Wanneer oraal en wanneer intra-musculair?
Je vermoedt een diabetes insipidus en wil dit graag hard maken. Welk diagnostisch middel gebruik je?
Klinische Dorstproef
- Bij de dorstproef wordt een “dorstprikkel” toegevoegd.
- Normaal zou bij een dorstprikkel de diurese vertragen en urine osmo verhogen, bij DI niet
- De plasma osmo wordt juist hoger, omdat ADH niet werkt en dus geen water retentie stimuleert wat bij dorst wel zou moeten
Een mevrouw van 37 heeft na bevalling van haar tweede kind een heftige menstruatie. De Hb is verlaagd. Wat is je beleid?
Ijzer suppleren, na 4 weken checken of anemie weg is
- Bij verhoogde menstruartie is een hele grote kans op ijzergebreksanemie, dus meteen behandelen
- Bij een persoon van boven de 50 ga je diegene screenen voor colorectale kanker, gezien dit vaak samen gaat met een ijzergebrekanemie op die leeftijd
Welke drie waarden ga je prikken bij een vastgestelde anemie, als je denkt dat het GEEN ijzergebreksanemie is.
Hb
MCV
Ferritine
- bij ijzergebrek ga je meteen ijzer suppleren
Patient heeft hypernatrimie en hypokalimie. Je denkt aan de ziekte van Conn. Welke bloedwaarden ga je meten?
Renine en aldosteron
- ziekte van Conn is hyperaldosteronemie
- hierbij is de renine heel laag, omdat door een tumor o.i.d. in de bijnieren de aldosteron erg hoog is.
Je krijgt een kind van 12 maanden oud op spreekuur met gewichtsverlies. Je besluit de groeicurves te raadplegen, waar kijk je naar?
Lengte en schedelomtrek naar leeftijd
- bij ouder dan 15 maanden kijk je naar lengte naar leeftijd en gewicht naar lengte
- bij jonger hiernaar
- en femur dan?
Je krijgt een patient met coeliakie waarbij ook een anemie op basis van B12 deficientie is vastgesteld. Wat is beleid?
Glutenvrij dieet en intramusculaire suppletie van B12
- je doet intramusculair omdat voor orale suppletie je zeker moet weten dat de opname goed is
- gezien patient bekend is met coeliakie is dit vermoedelijk gestoord
Er wordt bij patient een B11 (foliumzuur) tekort vastgesteld. Wat is je beleid?
Het vitamine B12 niveau toetsen alvorens er gestart wordt met intramusculaire B11 suppletie
- als je B11 suppleert maar er is sprake van een tekort van B12 kan dit een strengziekte van het ruggenmerg uitlokken
Door middel van een klinische dorstproef heb je vastgesteld dat er sprake is van een diabetes insipidus. Je wil echter nog differentieren tussen een nefrogene en een centrale variant. Hoe ga je dat doen?
Je dient desmopressine toe. Als de waardes hierop reageren is er sprake van een centrale DI, zo niet nefrogeen.
- desmopressine is synthetische ADH
- als dit helpt is er dus te weinig ADH = centraal
- als dit niet helpt zijn de receptoren dus ongevoelig = nefrogeen
Je hebt vastgesteld dat er bij patient sprake is van een nefrogene diabetes insipidus. Welke behandeling kun je toedienen?
Thiazide diureticum of zout/eiwit beperking
- nefrogeen dus ongevoelige receptoren in verzamelbuis
- een diureticum lijkt erg onlogisch, maar dit zorgt ervoor dat al vóór de verzamelbuis (die dus niet goed werkt) een polyurie wordt opgemerkt, waardoor compensatiemechanismen gaan werken
- centrale DI wordt gewoon met desmopressine behandeld (= ADH)
Patiente heeft vorige week een pneumonie meegemaakt, en inmiddels is er een SIADH vastgesteld. Deze SIADH wordt als niet ernstig ingeschat. Wat is je beleid?
Een vochtbeperking vast stellen
- bij een ernstige SIADH is sterken NaCL oplossing een optie, gezien er een hyponatrimie is bij SIADH.
- Dit is echter wel gevaarlijk gezien dit tot pontiene myelinolyse leidt
Er is bij patient een ernstige SIADH vastgesteld. Je twijfelt of je een sterke NaCL oplossing wil toedienen of niet, gezien er wel sprake is van een flinke hyponatrimie. Waarom twijfel je?
Te snelle toediening kan leiden tot pontiene myelinolyse, dit is zeer gevaarlijk en irreversibel
- bij niet ernstige SIADH is een vochtbeperking vaak voldoende
Patiente is bekend met een hypofyse adenoom, waarbij ze klachten heeft van overmatige lactatie. Je wil haar graag symptoomgericht behandelen. Wat schrijf je voor?
Dopamine agonisten
- DA remt lactatie.
- Dit kun je beredeneren met het feit dat patienten die antipsychotica slikken juist wél lactatie klachten krijgen (zij hebben juist DA antagonisten)
Een patiente die klaagt over een veranderd uiterlijk met groei van haar handen en voeten wordt verdacht van acromegalie. Hoe ga je de hormoon functie toetsen?
Orale Glucose Tolerantie test
- normaal zou door glucose toediening het groeihormoon moeten dalen door negatieve feedback
- als dit niet gebeurt reageert de hypofyse hier dus niet op en blijft GH produceren
Patient met hypernatrimie en hypokalimie is gediagnosticeerd met het syndroom van Conn. Welke behandelingen kun je overwegen?
Aderenolectomie (als één van de bijnieren is aangedaan)
Spirinolocton
- spirinolocton is een aldosteron antagonist
- niks met de hypofyse want aldosteron is onderdeel van RAAS systeem, niet een hypofyse as
Er is sprake van hyperthyroidie, echter worden er géén antistoffen voor de ziekte van Graves gevonden. Welk diagnosticum kun je gebruiken om vast te stellen wat er precies aan de hand is?
Scintigrafie
- indicatie bij hyperthyroidie zonder antistioffen
- bij struma is dit echter nooit leidend?
