Algemene aspecten van een onsteking Flashcards
Immuunsysteem wordt geactiveerd door (2)
Virussen/bacterieën (PAMP)
dode cellen/weefselschade (DAMP)
De DAMP en PAMP worden … door de … . En deze gaan dan …
gesensed door de immuuncellen in weefsel
-> trekken neutrofielen/macrofagen aan
Ontsteking is niet alleen om …. maar ook is ook intrinsiek verbonden met … en ook om …
Bacteriën en virussen te neutraliseren
Weefselherstel
Debris op te ruimen
Ontstekingsreactie gaat gepaard met … die op zijn beurt ook weer ontstekingsreactie zal geven
plaatjesactivatie / activatie stollingscascade
Geïntegreerde visie op inflammatie: de 5 R’s
recognize recruit remove regulate repair
The “recognize” wordt uitgevoerd door
Sentinel/ afweercellen in weefsel:
- macrofagen
- dendritische cellen
- mastcellen
Bij de recruit zullen de …
sentinelcellen chemokines produceren die zorgen voor:
- vasodilatatie en verhoogde vasculaire permeabiliteit
- recrutering van leukocyten uit bloedbaan (fagocyteren MO’s, debris opruimen)
De inflammatie is bedoeld om de stimulus te … (3)
vernietigen
verdunnen
af te kapselen (fibrose)
Mensen met een NADPH-oxidase deficiëntie hebben …
een chronische granulomateuze ontsteking
Wat doet NADPH-oxidase?
Vorming van “bleekwater” in neutrofielen
Als een ontsteking langer dan 3 weken duurt noemen we deze … of …
subacuut
chronisch
Ontsteking kan niet op het niveau van de …
cellen
Ontsteking is altijd ter hoogte van …
orgaan
weefsel (deel) / orgaanonderdeel
één van de kiemcellagen (endothelitis/ epithelitis)
Wat is een PMN?
Polymorfonucleair neutrofiel
Wat zijn eigenschappen van een abces?
Veel necrose van PMN's NETosis liquefactie vorming van fibreus kapsel slechte vascularisatie anaeroob milieu (voedingsbodem voor bacteriën) AB raken er niet
Jicht is een vorm van … op een …
steriele ontsteking op een endogene stof
De jichtkristallen zorgen voor een activatie van de …
neutrofielen
Hielspoor is
plantaire fascitis
Inflammatie triggers van niet -steriel naar steriel
- Infecties en microbiële toxines
- Microbiele dysbiosis
- Auto-immunziekten (bv. RA/SLE)
- Allergische aandoeningen (astma/eczeem)
- Fysische of chemische schade
- Biomechanische stress
- ‘Vreemd’ materiaal (asbestvezel)
- Necrotische of necroptotische celdood
- Ischemie bij myocardinfarct
- Kristal-geïnduceerd
- Genetische auto-inflammatoire syndromen
- Idiopathisch
De algemene functie van fysiologische ontstekingreactie
onmiddellijk:
- VD met stase van het bloed (leukocyten knn rollen op wand) -> rubor, calor
- endotheelpermeabiliteit vergroot (cellen en mediatoren kunnen uittreden)
- vocht kan uittreden = oedeem/tumor
- stollingactivatie: schade indijken + voorlopige barrière
- activeren innate: complement + killing en fagocytose door neutrofielen, macrofagen, NK-cellen
Wat is de latere respons bij een immuunreactie?
Systemische activatie (koorts, anorexie,…)
Activatie adaptief immuunsysteem
Reactie beginnen afremmen = regulate
Activatie van granulatieweefsel en re-epithelisatie
Inflammatie is dus gekenmerkt door 2 fasen
- vasculaire fase
2. cellulaire fase
Welke stoffen zorgen voor een retractie van endotheliale cellen?
- histamine
- leukotriënen
- bradykinine
Exsudaat kan ontstaan bij (ovv endotheel)
retractie
beschadiging
nieuwgevormd bloedvat zonder intercellulaire juncties
Maligne pleuravocht kan ontstaan door
- abnormale angiogenese
- inflammatie van de bloedvaten
- obstructie lymfedrainage
Welke soorten exsudaat?
- sereus (veel vocht, beetje EW)
- fibrineus ( veel EW, fibrine, verkleving)
- purulent (veel EW, pus)
- serosangineus (bloed bij)
- fibropurulent (verklevingen + pus)
Welke 4 soluble pathways worden geactiveerd tijdens de exsudatiefase?
Coagulatie systeem
Fibrinolytische systeem
Complement systeem
Bradikinine systeem
=> de 4 systemen activeren en reguleren elkaar
Complement is belangrijk bij inflammatie en stolling omdat…
werken met anaphylatoxines (C3a en C5a), die ontstekingscellen naar weefsels trekken. (macrofagen en neutrofielen hebben een C5a-receptor)
Waardoor kan het complementsysteem worden geactiveerd?
MO's CRP immuuncomplexen antistoffen dode cellen
Oxidatieve stress wordt veroorzaakt door
hypochloriet
peroxynitriet
(uit neutrofielen)
Oxidatieve stress veroorzaakt
oxidatie van EW/DNA
activatie proteolyse (MMP)
peroxidatie van celmembraan
activatie transcriptiefactoren
Netosis wordt in gang gezet door
gefrustreerde fagocytose
bv. bij grote immuuncomplexen, kristallen
Netosis geeft
grote schade!
-> covid19, vaculitis, jicht
Netosis geeft aanleiding tot…
de vorming van auto-antilichamen tegen
- dsDNA (lupus)
- gecitrulineerde histonen (RA)
- myeloperoxidase (anca geassocieerde vasculitis)
Welke twee types ontstekingsmediatoren?
- opgeslagen in effectorcellen: komen onmiddellijk vrij
2. worden nieuw aangemaakt
Welke cellen stellen onmiddellijk ontstekingsmediatoren vrij? Welke?
- mastcellen -> histamine
- neutrofiel/ macrofaag -> lysosomale enzymes en NET’s
- bloedplaatje -> serotonine/ATP
Welke ontstekingsmediatoren worden nieuw aangemaakt?
PG's leukotriënen complementfactoren chemokines cytokines (IL, TNF) ROS NO
Waardoor herken je patiënt met ontsteking (koorts, CRP, leukocytose)
cytokines (IL, TNF)
… kunnen zowel lokaal als systemisch werken en zijn doel voor steroiden en biologicals
cytokines
Door cytokines herken je een patiënt …
met inflammatie: koorts, leukocytose, CRP
