Ábhair Rangaithe (Classifying Materials)

Question 1

Cad é ábhar (matter)?

Answer 1

Substaint nó substaintí arb é atá ina réad fisiceach

Question 2

2 páirteanna de ábhar?

Answer 2

1. Substaintí íon
2. Meascáin

Question 3

2 páirteanna de substaintí íon (pure) + 2 sampla?

Answer 3

1. Comhdhúile (uisce, salann)
2. Eilimintí (Hidrigin, Carbón)

Question 4

2 páirt de meascáin + 2 sampla?

Answer 4

1. Meascáin aonchineálacha (Réitigh, cóimhiotail)
2. Meascáin ilchineálacha (Gaineamh, salachar)

Question 5

Cad é substaint íon?

Answer 5

Substaint atá déanta as cáithníní díreach mar an gcéanna lena chéile

Question 6

Cad e meascáin?

Answer 6

Dhá cháithnín éagsúla nó níos mó measctha le chéile

Question 7

Cad is meascán aonchineálach (homogenous) ann?

Answer 7

Meascán a bhreathnaíonn mar an gcéanna ar fud, ach a bhfuil comhpháirteanna éagsúla aige

Question 8

Cad is meascán ilchineálach (heterogeneous) ann?

Answer 8

Meascán ina bhfuil na comhpháirteanna scartha go fisiciúil agus nach n-athraítear a n-airíonna ceimiceacha

Question 9

2 airíonna de meascán?

Answer 9

1. Níl aon teas ag teastáil chun meascán a chruthú.
2. Tá sé éasca na codanna de mheascán a scaradh

Question 10

Cad é eilimint?

Answer 10

Substaint íon nach féidir a mhiondealú ina substaint níos simplí

Question 11

Cad é comhdhúil?

Answer 11

Substaint íon atá déanta as dhá dhúil nó níos mó atá cumaiscthe go ceimiceach

Question 12

2 airíonna de comhdhúil?

Answer 12

1. Tá teas ag teastáil chun comhdhúil a dhéanamh
2. Tá sé deacair na codanna de chomhdhúil a scaradh

Question 13

Difríocht idir meacáin agus comhdhúil?

Answer 13

Níl meascán measctha go ceimiceach, tá comhdhúil

Question 14

Cad é athrú fisiciúil?

Answer 14

Athrú nach ndéantar aon substaint nua ann

Question 15

Cad é athrú ceimeacach?

Answer 15

Athrú i gcás ina bhfuil substaint nua ann

Question 16

3 sampla de athrú fisiciúil?

Answer 16

1. Canna a bhrú
2. Leá oighir
3. Gaineamh agus uisce a mheascadh

Question 17

3 sampla de athrú ceimeacach?

Answer 17

1. Iarann agus sulfar a dhéanann suilfíd iarainn
2. Ubh a chócaráil
3. Dó adhmaid