2. Inwendig onderzoek Flashcards
Welke soorten inwendig onderzoek?
- Vaginaal
- Rectaal
Wat houdt het vaginaal onderzoek in?
Synoniem
Wijs- en middelvinger in de vagina & andere hand ondersteunt de fundus uteri
Vaginaal toucher
Vaginaal onderzoek
Wat zijn indicaties voor het vaginaal onderzoek?
- Begintouchet bij opname verloskwartier
- Evaluatie baringsproces (vordering - vertraging - stagnatie)
- Bij kunstmatig of spontaan breken vliezen = SROM of AROM
- Toedienen sedatie
- Bij persdrang
- Bij tekenen foetaal lijden
Vaginaal onderzoek
Wat zijn contra-indicaties voor het vaginaal onderzoek?
- Bloedverlies
- Preterme weeënactiviteit
- PROM
Vaginaal onderzoek
Wat moet men in het achterhoofd houden ivm vaginaal onderzoek?
- Bij elk vaginaal onderzoek bestaat de kans op infectie
- Onaangenaam voor de parturiënte
Vaginaal onderzoek
Wat is het doel van het vaginaal toucher?
Info over:
1. POVASI
2. Bekken als passage-orgaan: bekkenevaluatie & weke baringskanaal
3. Pathologische situaties vb. vasa praevia
4. Reacties vrouw vb. pijn
Waaruit bestaat de POVASI?
- Portio
- Ontsluiting
- Vliezen
- Aard voorliggend deel
- Stand voorliggend deel
- Indaling
Wat is PROM?
Prelabour Rupture of Membranes
Wat is PPROM?
Preterm Prelabour Rupture of Membranes
Wat is AROM/KBV?
Assisted Rupture of Membranes
Kunstmatig Breken Vliezen
Wat is SROM/SBV?
Spontaneous Rupture of Membranes
Spontaan Breken Vliezen
Wat doe je bij SROM?
- Foetale harttonen luisteren
- Vaginaal onderzoek
- Controle vruchtwater
Amniotomie
Wat is een amniotomie?
= doorprikken & verscheuren vliezen thv onderste eipool via de cervix dmv een puntig voorwerp
Amniotomie
Hoe wordt een amniotomie steeds uitgevoerd?
Bij een vaginaal onderzoek
Amniotomie
Wat zijn de wettelijke voorwaarden zodat de vroedvrouw de amniotomie mag uitvoeren?
- Voorliggend deel = caput
- Caput niet meer opdrukbaar
Vliezen
Hoe noem je vliezen die niet gebroken zijn?
Synoniem
Intacte vliezen of een intacte vochtblaas
= Staande vliezen
Vliezen
Hoe vormt een vochtblaas zich?
Vliezen door de ontsluiting > vruchtwater tussen de vliezen & voorliggend deel
Vliezen
Wat zijn de functies van de vochtblaas?
- Beschermen tegen opstijgende infecties
- Behouden vruchtwaterkussen > beschermt NS tegen dichtdrukken tusen foetus & baarmoedermond
- Groei & beweging foetus
- Dilateren verweekte cervix & weke baringskanaal op een zachte manier
Vliezen
Hoe beoordeel je de vochtblaas bij intacte vliezen?
- Plat
- Gespannen, strak
- Puilend
- Slap
Vliezen
Wat zijn de kenmerken van een platte vochtblaas?
Vliezen direct op het hoofd > geen of weinig vruchtwater tussen vliezen & foetale hoofd
Vliezen
Welk gevolg heeft een platte vochtblaas voor een amniotomie?
Moeilijker uit te voeren, niet onmogelijk
Vliezen
Wat zijn de kenmerken van een gespannen, strakke vochtblaas?
Vliezen strak in cervixopening > vruchtwater tussen vliezen & foetale hoofd > °kleine vochtblaas
Vliezen
Wat zijn de kenmerken van een puilende vochtblaas?
Vochtblaas voorbij cervixopening > ruime hoeveelheid vruchtwater tussen vliezen & foetale hoofd
Vliezen
Wat zijn de kenmerken van een slappe vochtblaas?
Vliezen voelbaar in cervixopening & niet aangespannen > hoeveelheid vruchtwater tussen vliezen & foetale hoofd
Vruchtwater
Op basis van welke eigenschappen beoordelen we het vruchtwater?
- Kwantiteit
- Aspect
- Kleur
- Geur
Vruchtwater
Bespreek de eigenschap: kwantiteit
- Hoeveelheid stijgt tijdens zws naar 1000ml 38w > nadien afname
- Sterk verschillend: 500-1000ml
Vruchtwater
Wat is polyhydramnion?
Meer dan 1,5l vruchtwater
Vruchtwater
Wat is oligohydramnion?
Minder dan 500 ml vruchtwater
Vruchtwater
Bespreek de eigenschap: aspect
aspect = samenstelling
- Tot 36w: helder
- Na 36w: vertroebeling door vernix in vruchtwater
> preterm: helder
> à terme: vlokkerig
> serotien: papperig
Vruchtwater
Wat beïnvloedt de hoeveelheid vernix in het vruchtwater?
De intra-uteriene zweetsecretie < rijpheid van het CZS foetus
Vruchtwater
Bespreek de eigenschap: Kleur
- Helder zonder vlokken
- Helder met vlokken: vernix
- Geel
- Rozig tot bloederig
- Groen
- Roodbruin
Vruchtwater
Waarop wijst een duidelijk gele kleur van het vruchtwater?
Wanneer komt dit voor?
Aanwezigheid van bilirubine
Rhesusimmunisatie of sterke prematuriteit
Vruchtwater
Waarop wijst een duidelijk rozig, bloederige kleur van het vruchtwater?
Zekerheid?
Licht bloedverlies thv cervix door verstrijken, ontsluiten & consistentie
Blijvende observatie van het vruchtwater
Vruchtwater
Waarop wijst een duidelijk groene kleur van het vruchtwater?
Meconiaal vruchtwater
Vruchtwater
Wat is vers meconiaal vruchtwater?
Kleur?
Meconium geloosd tijdens arbeid of uitdrijving
Donkergroen tot zwart
Vruchtwater
Wat is oud meconiaal vruchtwater?
Kleur?
Meconium geloosd tijdens zws
Lichtgroen tot bruin
Vruchtwater
Bespreek de eigenschap: geur
- Zoete geur
- Slechte geur > infectie > urinestaal ter bevestiging
Amniotomie
Wat zijn indicaties voor een amniotomie?
- Stimulatie baringsproces
- Volkomen ontsluiting
- Inductiemethode
Amniotomie
Hoe zorgt een amniotomie voor de stimulatie van het baringsproces?
- Inefficiënte vochtblaas > beter foetaal caput
- Weeënactiviteit bevorderen bij hypotone uterus > prostaglandines komen vrij
Amniotomie
Waarom een amniotomie uitvoeren bij volkomen ontsluiting?
Bij sterke elastische vliezen > risico op geboorte met intacte vliezen > °kans op verstikking
Amniotomie
Wanneer een amniotomie uitvoeren als inductiemethode?
Alleen indien andere methodes tegenaangewezen zijn
Amniotomie
Wat zijn contra-indicaties voor een amniotomie?
- Opdrukbaar voorliggend deel
- Voorliggend deel onvoelbaar
- Stuitligging
- Geen of te weinig ontsluiting & niet verstreken cervix
- Preterme arbeid
- Voorliggende NS
- Vasa praevia
- Vaginale infecties
Amniotomie
Wat is het gevaar bij een amniotomie met een opdrukbaar voorliggend deel?
Navelstrengprolaps
Amniotomie
Waarom geen amniotomie uitvoeren bij een stuitligging?
Vliezen moeten zo lang mogelijk intact blijven
Amniotomie
Waarom geen amniotomie uitvoeren bij preterme arbeid?
Druk op foetaal caput zo klein mogelijk houden > bescherming tegen hersenbloedingen
Amniotomie
Waarom geen amniotomie uitvoeren bij vasa praevia?
Kans op uitzakken & scheuren kloppend oppervlak
Amniotomie
Wat zijn enkele risico’s verbonden aan een amniotomie?
- Bradycardie baby
- Uitzakken NS of voorliggend lichaamsdeel
- Doorprikken vasa praevia
Amniotomie
Wat is het grootste risico bij het uitvoeren van een amniotomie?
Navelstrengprolaps
Amniotomie
Wat is een voorsignaal voor mogelijke problemen bij de inspectie van het vruchtwater?
Meconiaal vruchtwater
Amniotomie
Wanneer trek je zeker aan de alarmbel bij meconiaal vruchtwater?
Slechte foetale harttonen
Amniotomie
Hoe kan de ontsluitingsring reageren na een amniotomie?
- Vergroten
- Verkleinen
Amniotomie
Hoe komt het dat de ontsluitingsring na een amniotomie kan verkleinen?
Voorliggend deel sluit niet goed aan op de cervix
Amniotomie
Geef enkele hulpmiddelen voor het uitvoeren van een amniotomie bij geringe ontsluiting
- Hyperflexie
- Bedpan
- Voorliggend deel omlaag duwen
- Parturiënte (lichtjes!) laten meepersen
Amniotomie
Wat zijn de voordelen van een amniotomie tijdens een contractie?
Gemakkelijker uit te voeren
Amniotomie
Wat zijn de voordelen van een amniotomie tussen contracties door?
- Kleinere kans op NSprolaps
- Geleidelijkere afloop van vruchtwater
Amniotomie
Wat is een tip bij een amniotomie bij een gepannen vochtblaas?
Vliezen opzij breken + vingers in steekgaatje > niet verder scheuren & vruchtwater traag laten afvloeien tot de grootste druk weg is
Scalpelektrode
Wat is de indicatie voor het plaatsen van een scalpelektrode?
Noodzaak voor nauwkeurig opvolgen van de foetale toestand tijdens de arbeid
Scalpelektrode
Wat zijn contra-indicaties voor het plaatsen van een scalpelektrode?
- Afwijkend voorliggend deel
- Placenta praevia
- Genitale infecties bij de moeder
- Hepatitis
- Maternele HIV of AIDS
- Hemofilie moeder
- Onmogelijke identificatie voorliggend deel
Scalpelektrode
Wat bedoelt men met een afwijkend voorliggend deel?
- Gezicht
- Fontanellen
- Genitaliën
Scalpelektrode
Wat bedoelt men met genitale infecties bij de moeder?
- Herpes
- GBS
- Syfilis
- Gonorrhea
Scalpelektrode
Wat zijn risico’s bij het plaatsen van een scalpelektrode?
- Trauma
- Bloeding
- Infectie
Scalpelektrode
Wat is een voorwaarde bij het plaatsen van een scalpelektrode?
Gebroken vliezen
Scalpelektrode
Wat is nog een aandachtspunt bij het gebruik van een scalpelektrode?
Verwijderen voor operatieve ingreep met electro-chirurgie
Vruchtwater
Op wat wijst roodbruine kleur?
Mors in utero